«Η5Ν1». Είναι αυτός ο νέος ιός που απειλεί την ανθρωπότητα με μια νέα πανδημία; Πρόκειται για τον ιό της γρίπης των πτηνών, που μέχρι σήμερα έχει αποβεί θανατηφόρα για τα πουλερικά και έχει καταστρέψει κοπάδια αγροτικών εκμεταλλεύσεων παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια.

Ο ιός αυτός έχει μεταδοθεί από τα πουλερικά και στον άνθρωπο, ενώ μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, όπως επισήμανε σήμερα Τρίτη ο Θεόκλης Ζαούτης, πρώην πρόεδρος του ΕΟΔΥ και καθηγητής ιατρικής και επιδημιολογίας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Τα πρώτα κρούσματα
του Η5Ν1 στον άνθρωπο

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, το 2022 ήταν και η πρώτη χρονιά που εντοπίστηκε ο ιός της γρίπης των πτηνών σε ανθρώπους στην Ευρώπη.

Τον Οκτώβριο του 2022 ανακοινώθηκε ότι ανιχνεύτηκε H5N1 σε 2 εργάτες που συμμετείχαν σε αντιμετώπιση εστίας γρίπης σε πουλερικά στην Ισπανία. Εκτιμάται όμως ότι δεν επρόκειτο για συστηματική λοίμωξη αλλά πιθανόν για επιφανειακή επιμόλυνση των βλεννογόνων καθώς δεν εμφάνισαν συμπτώματα ούτε βρέθηκε ικανή ποσότητα ιού στα δείγματα.

Το ίδιο θεωρείται ότι συνέβη και με την περίπτωση ατόμου στην Αγγλία που διατηρούσε πάπιες που εμφάνισαν σημαντική νοσηρότητα και θανάτους από H5N1.

Το διάστημα εκείνο (Ιανουάριος του 2022) βρέθηκε και ο ίδιος θετικός για H5N1 αλλά δεν νόσησε ούτε ανέπτυξε συμπτώματα. Αυτό συνάδει με την μέχρι τώρα 4 γνώση ότι η μετάδοση του H5N1 στον άνθρωπο συμβαίνει δύσκολα επειδή απαιτεί στενή και χωρίς προφυλάξεις επαφή με τα νοσούντα πτηνά ή το μολυσμένο περιβάλλον όμως όταν ο ιός μεταδοθεί η νόσος μπορεί να είναι βαρύτατη.

Ιός με 55% θνησιμότητα στο
μικροσκόπιο του ΠΟΥ ο Η5Ν1

Ο Θεόκλης Ζαούτης, μίλησε στο Action24 σχετικά με το συνέδριο για τους ιούς, που μπορεί να προκαλέσει τη νέα πανδημία. «Υπάρχουν ιοί που είναι επί παρακολούθηση. Επειδή γράφτηκαν αρκετά άρθρα για πολλούς ιούς, οι ιοί που απειλούν να οδηγήσουν σε πανδημία, είναι αυτοί που μεταφέρονται από άνθρωπο σε άνθρωπο» ανέφερε αρχικά.

«Οι ιοί που θα μας οδηγήσουν πιθανώς σε νέα πανδημία είναι οι αναπνευστικοί, οι οποίοι μπορεί να μεταδοθούν με τρόπους, όπως τον βήχα» ανέφερε στη συνέχεια.

«Το κλειδί για να εκτιμήσουμε τον κίνδυνο για την πανδημία, είναι το πώς μεταδίδεται ο ιός. Η γρίπη, από τις αρχές του αιώνα, είναι ο ιός που μεταλλάσσεται διαρκώς. Θυμόμαστε χαρακτηριστικά το 1918 τη μεγάλη ισπανική πανδημία και, η αλήθεια είναι, πως από αυτόν τον ιό περιμέναμε την επόμενη πανδημία, αλλά μάς ήρθε ο κορονοϊός» είπε. «Επειδή γίνεται συζήτηση για ένα στέλεχος της γρίπης, των πτηνών, αυτός ο ιός είναι επί παρακολούθηση παγκοσμίως, επειδή μπορεί να μεταφερθεί από τα πτηνά στα θηλαστικά, στις αγελάδες. Έχει κάνει αυτό το βήμα και εμείς, εξάλλου, είμαστε θηλαστικά» τόνισε.

«Μάλιστα, έχουν μολυνθεί άνθρωποι που βρίσκονται κοντά σε αυτά τα ζώα, με τη θνησιμότητα να αγγίζει το 55%. Υπάρχουν ελάχιστα κρούσματα, αλλά δεν υπάρχει ένδειξη ότι αυτή η γρίπη μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο» είπε χαρακτηριστικά.

Υπάρχουν ήδη δύο εμβόλια
έτοιμα για αυτόν τον ιό

«Το καλό εδώ είναι ότι έχουμε δύο εμβόλια για αυτή τη γρίπη. Εμείς πρέπει να βελτιώσουμε τη συζήτηση για τα εμβόλια», ανέφερε ο Ζαούτης.

Ειδικότερα, είπε ότι θα πρέπει να βελτιωθεί ο τρόπος που συζητάμε για τα εμβόλια. «Να μην φτάσουμε στο σημείο ο κόσμος να μην μπορεί να εμπιστευτεί τα εμβόλια» είπε.

Ο κίνδυνος μετάδοσης του Η5Ν1

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ecdc) ο κίνδυνος μετάδοσης της γρίπης των πτηνών για τον γενικό πληθυσμό είναι χαμηλός ενώ για όσους έρχονται σε επαφή με πτηνά θεωρείται αυξημένος. Προσοχή χρειάζεται από άτομα που διατηρούν οικόσιτα πουλερικά να τηρούν τα μέτρα βιοασφάλειας και τα μέτρα πρόληψης και προστασίας κατά την επαφή τους με τα πτηνά. Πολλά από τα κρούσματα σε ανθρώπους στη Ν/Α Ασία αφορούσαν παιδιά που οι οικογένειές τους είχαν οικόσιτα πουλερικά.

Αυξημένος κίνδυνος υπάρχει και για το προσωπικό που συμμετέχει σε δράσεις αντιμετώπισης εστιών γρίπης σε πτηνά ή ζώα για αυτό και πρέπει να τηρούνται όλα τα προβλεπόμενα μέτρα προστασίας.

Γιατί η επόμενη πανδημία
θα βρει την Ευρώπη διχασμένη

Ένα μεγάλο χάσμα χωρίζει την Δυτική και την Ανατολική Ευρώπη όσον αφορά την ανθεκτικότητα των συστημάτων υγείας και τη δυνατότητα αντιμετώπισης μελλοντικών απειλών, όπως μια νέα πανδημία, προειδοποιεί νέα έκθεση.

Κανένα σύστημα υγείας δεν έμεινε αλώβητο από την πανδημία Covid-19, όμως κάποιες χώρες κάνουν περισσότερα από ό,τι άλλες για να αντιμετωπίσουν μελλοντικές επιδημίες και τα δεινά που φέρνει η γήρανση του πληθυσμού, σχολιάζει το Euronews.

Οι ερευνητές αξιολόγησαν τις χώρες της Ευρώπης εξετάζοντας 36 παραμέτρους, όπως το εργατικό δυναμικό του κλάδου υγείας, η διαθεσιμότητα φαρμάκων και ιατρικών τεχνολογιών, οι πλεονάζοντες θάνατοι, το φορτίο νόσου και ο στρατηγικός σχεδιασμός για την υγεία. Η χώρα με τις καλύτερες επιδόσεις είναι η Νορβηγία. Ακολουθούν η Ολλανδία, η Σουηδία, η Γερμανία και η Δανία.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 19η θέση μεταξύ 27 χωρών, ανάμεσα στην Τσεχία και την Εσθονία. Στον πάτο της λίστας βρίσκονται η Βουλγαρία, η Πολωνία, η Λετονία, η Ρουμανία και η Σλοβακία. Να σημειωθεί ότι από τις δέκα χώρες με τις χειρότερες επιδόσεις, οι οκτώ βρίσκονται στην Κεντρική ή Ανατολική Ευρώπη.