Οι εξελίξεις σε σχέση με την κίνηση της ιταλικής UniCredit να εξαγοράσει ποσοστό 9% της γερμανικής Commerzbank έχουν ταράξει τα νερά στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο, καθώς προκαλούν εύλογα ερωτήματα σχετικά με το εάν μια τέτοια διασυνοριακή εξαγορά θα μπορούσε να δώσει το έναυσμα για περισσότερες εξαγορές ή συγχωνεύσεις τραπεζών.

Η γερμανική κυβέρνηση, βασικός μέτοχος της Commerzbank από τότε που διέσωσε την τράπεζα με 18,2 δισεκατομμύρια ευρώ, στη διάρκεια της κρίσης του 2008, δεν βλέπει με καλό μάτι την εξαγορά, πολύ περισσότερο, που η είδηση συνοδεύτηκε από τη δήλωση του CEO του ιταλικού τραπεζικού κολοσσού, Αντρέα Ορσέλ, στο Bloomberg, ότι η πλήρης εξαγορά του γερμανικού δανειστή είναι μια επιλογή. «Όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο ισχυρός άνδρας της UniCredit.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών στον διεθνή Τύπο, η ιταλική τράπεζα είναι πιθανό να καταθέσει αίτηση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ως την ανώτατη ρυθμιστική αρχή για τον τραπεζικό κλάδο, για απόκτηση μεγαλύτερου ποσοστού, έως 30%, χωρίς, ωστόσο, αυτό να δεσμεύει την UniCredit.

Αξιωματούχοι της ΕΚΤ, συμπεριλαμβανομένης της προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ, έχουν κάνει εκφράσει εμμέσως πλην σαφώς τη στήριξή τους σε μια ανάλογη συμφωνία, η οποία θα μπορούσε δυνητικά να εκπληρώσει τις μακροχρόνιες φιλοδοξίες για πραγματοποίηση μεγάλων διασυνοριακών συγχωνεύσεων.

Αλλωστε, αυτό συμβαδίζει με τις προτάσεις του πρώην προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι στην πρόσφατη έκθεσή του σχετικά με τον τρόπο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης της πολιτικής ανταγωνισμού για να επιτραπεί η ενοποίηση που θα διευκολύνει ευρωπαϊκές εταιρείες να ανταγωνίζονται στον παγκόσμιο στίβο.

Στο ίδιο μήκος κύματος, η νέα επίτροπος Ανταγωνισμού της ΕΕ η Ισπανίδα σοσιαλίστρια Τερέζα Ριμπέρα, που επέλεξε η Ούρσουλα φν ντερ Λάιεν για να διαδεχθεί τη Μαργκρέτε Βεστάγκερ, δήλωσε τις πρηογούμενες μέρες την  πρόθεσή της να κινηθεί προς μια πολιτική «μεγαλύτερης υποστήριξης στις εταιρείες που μεγεθύνονται».

Αλλά, και οι αναλυτές χαιρέτισαν την κίνηση της UniCredit, ιδιαίτερα δεδομένου ότι μια τέτοια εξαγορά μπορεί να τονώσει παρόμοια δραστηριότητα στον τραπεζικό τομέα της Ευρώπης – ο οποίος συχνά θεωρείται πιο κατακερματισμένος από ό,τι στις ΗΠΑ, με ρυθμιστικά εμπόδια και παρωχημένες ρυθμίσεις που εμποδίζουν τις μεγάλες συμφωνίες.

Η καλύτερη στιγμή

Μέχρι στιγμής, η αγορά έχει ανταποκριθεί θετικά στην κίνηση της UniCredit. Οι μετοχές της Commerzbank εκτινάχθηκαν κατά 20% την ημέρα που ανακοινώθηκε η απόκτηση του 9%. Οι μετοχές της γερμανικής τράπεζας εκτοξεύτυκαν κατά περίπου 48% μέχρι στιγμής φέτος και συνέχισαν να ανεβαίνουν και την Τετάρτη

Οι αναλυτές της UBS που επεσήμαναν σε σημείωμά τους ότι οι επενδυτές εκτιμούν το γεωγραφικό «πάντρεμα» που σηματοδοτεί η συγκεκριμένη εξαγορά, την επίδραση στα χρηματοοικονομικά.  Σύμφωνα με την UBS, η μπάλα είναι πλέον στο γήπεδο της Commerzbank.

Από την άλλη, αναλυτές της Berenberg ανέφεραν ότι μια πιθανή συμφωνία συγχώνευσης «θα πρέπει, θεωρητικά, να έχει περιορισμένη επίδραση στα σχέδια διανομής κεφαλαίου της UniCredit». Είπαν ότι ενώ υπάρχει «στρατηγική αξία» σε μια συμφωνία, τα άμεσα οικονομικά οφέλη μπορεί να είναι μέτρια για την UniCredit, με τους πιθανούς κινδύνους από τη διασυνοριακή συμφωνία να μειώνουν μέρος του οφέλους.

Ο David Benamou, επικεφαλής επενδύσεων στην Axiom Alternative Investments, χαιρέτισε την απόφαση του Ορσέλ να εξαγοράσει ποσοστό της Commerzbank ως μια «φανταστική κίνηση» που εξυπηρετεί την αύξηση του μεριδίου της UniCredit στη γερμανική τραπεζική αγορά.

Ο ίδιος σχολίασε, μιλώντας στο CNBC, ότι καθώς η Commerzbank «έπεσε έξω στις προβλέψεις της για το 2ο τρίμηνο, αυτήν τη στιγμή είναι σε πολύ χαμηλή αποτίμηση, επομένως η στιγμή που [ο Ορσέλ] παρενέβη, είναι πιθανώς μία από τις καλύτερες στιγμές που θα μπορούσε να πετύχει».

Σύμφωνα, δε, με τον Arnaud Journois, ανώτερο αντιπρόεδρο της αξιολόγησης των Ευρωπαϊκών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων της Morningstar DBRS, η UniCredit έχει δρομολογήσει ήδη το να γίνει η κορυφαία τράπεζα στην Ευρώπη. Ο ίδιος, μιλώντας στο CNBC, διέκρινε μια «διπλή λογική» πίσω από την κίνηση της UniCredit, καθώς της επιτρέπει να έχει πρόσβαση τόσο στη γερμανική όσο και στην πολωνική αγορά όπου δραστηριοποιείται η Commerzbank. «Η UniCredit ήταν πολύ ενεργή τα τελευταία δύο χρόνια, κάνοντας μερικές στοχευμένες εξαγορές… Αυτό είναι λοιπόν το επόμενο λογικό βήμα», είπε ο Journois.

Τι σημαίνει για τον κλάδο

Οι αναλυτές ελπίζουν ότι μια κίνηση της UniCredit θα ενθαρρύνει περισσότερες διασυνοριακές συγχωνεύσεις και εξαγορές. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι κάνουν όλο και περισσότερα σχόλια για την ανάγκη για μεγαλύτερες τράπεζες. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, για παράδειγμα, είπε τον Μάιο σε συνέντευξή του στο Bloomberg ότι ο τραπεζικός τομέας της Ευρώπης χρειάζεται μεγαλύτερη ενοποίηση.

«Οι ευρωπαϊκές χώρες μπορεί να είναι εταίροι, αλλά εξακολουθούν να ανταγωνίζονται σε κάποια επίπεδα. Από την σκοπιά της ΕΕ —από την άποψη των υπευθύνων χάραξης πολιτικής— υπάρχει διάθεση για περισσότερη ενοποίηση. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι υπάρχουν μερικά εμπόδια που το καθιστούν δύσκολο, ειδικά από τη ρυθμιστική πλευρά», είπε ο Journois.

Μια διασυνοριακή συγχώνευση μεταξύ UniCredit και Commerzbank θα είχε περισσότερα προνόμια σε σχέση με μια εγχώρια συγχώνευση μεταξύ της Deutsche Bank και της Commerzbank, σύμφωνα με τον Reint Gropp, πρόεδρο του Hall Institute for Economic Research.

«Η γερμανική τραπεζική δομή έχει καθυστερήσει πολύ μια διαδικασία εξυγίανσης. Ουσιαστικά, η Γερμανία εξακολουθεί να έχει σχεδόν τις μισές τράπεζες στην ευρωζώνη, που είναι σημαντικά μεγαλύτερο από το ποσοστό που κατέχει στο ΑΕΠ της ευρωζώνης. Επομένως, οποιαδήποτε διαδικασία ενοποίησης θα ήταν ευπρόσδεκτη τώρα», δήλωσε ο Gropp στο CNBC.

Σημείωσε, δε, ότι η Commerzbank ήταν πάντα «μεγάλος υποψήφιος για εξαγορά» στον γερμανικό τραπεζικό κλάδο, επειδή οι περισσότερες από τις άλλες τράπεζες στη χώρα είναι ταμιευτήρια που δεν μπορούν να εξαγοραστούν από ιδιωτικά ιδρύματα ή συνεταιριστικές τράπεζες που αποτελούν επίσης δύσκολους στόχους εξαγοράς.

Ωστόσο, η Deutsche Bank θα μπορούσε να έχει ένα «γενναίο» στόχο, πρόσθεσε ο Alloatti, και να εξετάσει έναν άλλο στόχο όπως η ABN Amro. Η ολλανδική τράπεζα, η οποία επίσης διασώθηκε κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008 από το κράτος, έχει αποτελέσει αντικείμενο κερδοσκοπίας για την εξαγορά.

Ο Gropp αναγνώρισε ότι ο CEO της UniCredit είχε κάνει μια «πολύ τολμηρή κίνηση» που ξάφνιασε τόσο τη γερμανική κυβέρνηση όσο και την Commerzbank. «Αλλά ίσως χρειαζόμαστε μια τολμηρή κίνηση για να επιφέρουμε οποιεσδήποτε αλλαγές στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, κάτι που έχει καθυστερήσει πολύ», πρόσθεσε.

Τι έπεται

Μιλώντας στο Reuters, ο διευθύνων σύμβουλος της Commerzbank Manfred Knof δήλωσε ότι θα εξετάσει τυχόν προτάσεις από την UniCredit, βάσει των υποχρεώσεων της τράπεζας προς τους μετόχους της.

Ο Knof ενημέρωσε το εποπτικό συμβούλιο της τράπεζας την περασμένη εβδομάδα ότι δεν θα επιδιώξει παράταση του συμβολαίου του, το οποίο έχει διάρκεια έως το τέλος του 2025.

Η γερμανική Handelsblatt ανέφερε ότι το διοικητικό συμβούλιο ενδέχεται να εξετάσει νωρίτερα αλλαγή ηγεσίας. Το εποπτικό συμβούλιο της Commerzbank θα συνεδριάσει την επόμενη εβδομάδα για να συζητήσει την πρόταση της UniCredit, είπαν στο CNBC άτομα προσκείμενα στην υπόθεση. Δεν υπάρχουν σχέδια για αντικατάσταση του Knof αμέσως μετά τη συνάντηση, πρόσθεσαν οι ίδες πηγές.

Ωστόσο, πηγές του Reuters έλεγαν την Τετάρτη ότι η CFO της Commerzbank Μπετίνα Ορλόπ αναμένεται να αναλάβει το δύσκολο των συζητήσεων με την UniCredit, όταν το εποπτικό συμβούλιο της γερμανικής τράπεζας συνεδριάσει την επόμενη εβδομάδα.