Παρά την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι σχεδόν πάντα οι γυναίκες ζουν περισσότερο από τους άνδρες, ένα σημαντικό ποσοστό ανδρών -που κυμαίνεται από 25% έως 50% στη Γη κατά τα τελευταία 200 χρόνια- έχουν πολύ υψηλή πιθανότητα να ζήσουν περισσότερο από τις γυναίκες, κάτι που αφορά πρωτίστως τους παντρεμένους άνδρες και εκείνους με υψηλό μορφωτικό επίπεδο.
Αυτό αποκαλύπτει μια νέα διεθνής επιστημονική έρευνα, σύμφωνα με την οποία όχι σπάνια οι διαφορές (υπέρ των γυναικών) στο προσδόκιμο ζωής μεταξύ των δύο φύλων κρύβουν ότι στην πραγματικότητα το ένα τέταρτο έως το ήμισυ των ανδρών, ανάλογα με την ήπειρο και τη χρονική περίοδο, ζουν περισσότερο από ό,τι οι γυναίκες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρ Χεσούς-Αδριάν Αλβάρεζ του Διεπιστημονικού Κέντρου Δυναμικής του Πληθυσμού του δανικού Πανεπιστημίου Syddansk Universitet, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό «BMJ Open», επεσήμαναν ότι το πλεονέκτημα επιβίωσης των γυναικών έχει παρατηρηθεί διαχρονικά σε πολλούς διαφορετικούς πληθυσμούς του πλανήτη. Όμως βασίζεται κυρίως στη σύγκριση του προσδόκιμου ζωής που συνοψίζει τη μέση διάρκεια ζωής και έχει οδηγήσει στην κυρίαρχη εντύπωση πως «οι άνδρες γενικά δεν ζουν τόσο όσο οι γυναίκες».
Η νέα ανάλυση σε σχεδόν 200 πληθυσμούς της Γης για την περίοδο 1751-2020 δείχνει ότι από το 1850 μέχρι σήμερα η πιθανότητα ενός άνδρα να ζήσει πιο πολύ από μια γυναίκα κυμαίνεται μεταξύ 25% και 50% και σπανιότατα έχει ξεπεράσει το 50% (ενδεικτικά στην Ισλανδία το 1898, στην Ιορδανία το 1950-54, στο Ιράν το 1950-1964, στο Μπαγκλαντές πριν το 1985 και στο Μπουτάν μεταξύ 1995-2010).
Στις ανεπτυγμένες χώρες η πιθανότητα των ανδρών να ζήσουν περισσότερο από τις γυναίκες εμφάνισε μείωση μέχρι τη δεκαετία του 1970, αλλά στη συνέχεια βαθμιαία αύξηση σε όλους τους πληθυσμούς. Η αυξομείωση στο προσδόκιμο ζωής μεταξύ των δύο φύλων αποδίδεται κυρίως στο κάπνισμα (οι άνδρες καπνίζουν ολοένα λιγότερο, ενώ οι γυναίκες περισσότερο), καθώς και σε άλλες διαφορές στη συμπεριφορά των δύο φύλων.
Η πιθανότητα των ανδρών να ζήσουν περισσότερο από τις γυναίκες είναι γενικά μεγαλύτερη στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Επίσης λιγότερα κορίτσια από ό,τι αγόρια άνω των 15 ετών έχουν πεθάνει μετά τη δεκαετία του 1980.
Η πιθανότητα ένας άνδρας να ζήσει πιο πολύ από μια γυναίκα είναι 39% για τους παντρεμένους έναντι 37% για τους ανύπαντρους και 43% για τους αποφοίτους πανεπιστημίου έναντι 39% για όσους δεν έχουν βγάλει το λύκειο. Επιπλέον, οι παντρεμένοι άνδρες με πανεπιστημιακό πτυχίο έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα επιβίωσης σε σχέση με τις ανύπαντρες γυναίκες απόφοιτες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Εξάλλου, με δεδομένο ότι στα ζευγάρια η υγεία των συντρόφων αλληλεπηρεάζεται, αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους άνδρες, οι οποίοι ωφελούνται περισσότερο συγκριτικά με τις γυναίκες από μία σταθερή σχέση, σύμφωνα με τη μελέτη.
«Δεν ζουν όλες οι γυναίκες περισσότερο από τους άνδρες, αν και στην πλειονότητα τους αυτό συμβαίνει. Αλλά δεν είναι μικρή η μειονότητα των γυναικών που ζουν λιγότερο», σύμφωνα με τους ερευνητές.
Τα στοιχεία δείχνουν πάντως ότι η θνησιμότητα έχει υποχωρήσει ταχύτερα στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες κάτω των 50 ετών, ιδίως κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, κυρίως λόγω μείωσης της παιδικής θνησιμότητας. Από την άλλη, οι άνδρες είναι ακόμη πιο επιρρεπείς σε ατυχήματα και φόνους, καθώς επίσης καπνίζουν και πίνουν αλκοόλ περισσότερο, πράγμα που συνεχίζει να αυξάνει, συγκριτικά με τις γυναίκες, την πιθανότητα θανάτου τους μετά τα 60.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://bmjopen.bmj.com/lookup/doi/10.1136/bmjopen-2021-059964