Ο όρος «αναφυλαξία» χρησιμοποιείται συχνά λανθασμένα για να περιγράψει κοινά αλλεργικά συμπτώματα. Ωστόσο, η αναφυλαξία είναι μια πολύ πιο σοβαρή κατάσταση, η οποία απαιτεί άμεση και εξειδικευμένη αντιμετώπιση.

Τι είναι η αναφυλαξία;

Η αναφυλαξία είναι μια σοβαρή, αιφνίδια αλλεργική αντίδραση που μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή. Πρόκειται για μια συστηματική αντίδραση υπερευαισθησίας, η οποία μπορεί να επηρεάσει πολλά όργανα ταυτόχρονα, οδηγώντας σε επικίνδυνες επιπλοκές.

Η έγκαιρη διάγνωση και η άμεση χορήγηση αδρεναλίνης είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της αναφυλαξίας, προκειμένου να αποφευχθούν σοβαρές επιπτώσεις ή ακόμη και θάνατος. Επομένως, είναι σημαντικό να διακρίνουμε τη διαφορά μεταξύ μιας ήπιας αλλεργικής αντίδρασης και μιας αναφυλακτικής κρίσης, ώστε να διασφαλιστεί η σωστή και έγκαιρη ιατρική παρέμβαση.

Πώς προκαλείται η αναφυλαξία;

Η αναφυλαξία προκαλείται όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα λανθασμένα αναγνωρίζει ένα κανονικά ακίνδυνο συστατικό (π.χ. τρόφιμο, φάρμακο, δηλητήριο υμενοπτέρων) ως απειλή. Αυτή η λανθασμένη αναγνώριση έχει ως αποτέλεσμα την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος και την απελευθέρωση ουσιών, όπως η ισταμίνη, οι οποίες οδηγούν στην εμφάνιση των συμπτωμάτων της αναφυλαξίας.

Αναγνωρίζοντας τα συμπτώματα

Είναι σημαντικό να αναγνωριστούν εγκαίρως τα συμπτώματα της αναφυλαξίας ώστε να υπάρξει άμεση αντιμετώπισή τους. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συχνά περισσότερα του ενός όργανα. Τα συνηθέστερα είναι τα εξής:

Δέρμα: Κνίδωση, αγγειοοίδημα, ερυθρότητα, φαγούρα
Αναπνευστικό: Βήχας, δύσπνοια, συριγμός, βράχνιασμα φωνής, “σφίξιμο” στο λαιμό ή στο στήθος
Γαστρεντερικό: Πόνος στην κοιλιά, εμετός, ναυτία, διάρροια
Νευρικό: Ζάλη, άγχος, αίσθημα επικείμενου κακού
Κυκλοφορικό: Ταχυπαλμία-αίσθημα παλμών, τάση για λιποθυμία, αίσθημα αδυναμίας, θάμπωμα όρασης, εμβοές αυτιών

Τι είναι οι συμπαράγοντες
μιας αλλεργικής αντίδρασης

Πολλοί ασθενείς, ακόμη και με την ίδια ακριβώς ποσότητα αλλεργιογόνου, βιώνουν αντιδράσεις άλλοτε άλλης βαρύτητας ή κάποιες φορές μπορεί να μην αντιδρούν καθόλου. Μία εξήγηση γι’ αυτό είναι η ύπαρξη συμπαραγόντων. Η παρουσία συμπαραγόντων μπορεί να επηρεάσει μία αλλεργική αντίδραση με δύο τρόπους:

-Είτε μειώνοντας τον ουδό αντίδρασης, έτσι ώστε οι ασθενείς να μην εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα όταν δεν υπάρχουν συμπαράγοντες και να αντιδρούν μόνο όταν υπάρχει συμπαράγων.

-Είτε αυξάνοντας την σοβαρότητα της αντίδρασης, έτσι ώστε οι ασθενείς να έχουν μόνο ήπια συμπτώματα όταν δεν υπάρχουν συμπαράγοντες αλλά πιο σοβαρά όταν υπάρχουν.

Ως συμπαράγοντες έχουν αναγνωριστεί:

Λοιμώξεις (π.χ. κρυολόγημα)
Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα
Φάρμακα Αναστολείς Αντλίας Πρωτονίων (PPIs)
Αλκοόλ
Σωματική άσκηση
Έμμηνος ρύση
Stress
Έλλειψη ύπνου
Σύνδρομα ενεργοποίησης μαστοκυττάρων

Αντιμετώπιση της αναφυλαξίας

Το πιο σημαντικό φάρμακο στην αντιμετώπιση της αναφυλαξίας είναι η αδρεναλίνη, γι’ αυτό όλοι οι ασθενείς με κίνδυνο αναφυλαξίας θα πρέπει να έχουν πάντα μαζί τους την συσκευή αυτοενιέμενης αδρεναλίνης και το σχέδιο αντιμετώπισης της αναφυλαξίας που τους έχει χορηγήσει ο θεράπων αλλεργιολόγος τους. Όλοι οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίσουν την χρήση της συσκευής αυτοενιέμενης αδρεναλίνης.

Προσοχή: Κανένα άλλο φάρμακο (π.χ. αντιισταμινικά ή κορτιζόνη) δεν πρέπει να χρησιμοποιείται αντί της αδρεναλίνης. Αν έχετε βιώσει συμπτώματα που θα μπορούσαν να αποδοθούν σε αναφυλαξία στο παρελθόν, καλό είναι να απευθυνθείτε σε ειδικό αλλεργιολόγο, ώστε να σας δώσει αναλυτική ενημέρωση και σαφείς οδηγίες για την αντιμετώπισή της.

ygeiamou.gr