Η Γερμανία βρίσκεται σε διαρθρωτική κρίση—με πτώση των εξαγωγών, εκτίναξη των τιμών της ενέργειας και αποδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας στους σημαντικότερους τομείς της οικονομίας της. Όμως, σύμφωνα με τα αφεντικά των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της Γερμανίας, το πραγματικό πρόβλημα το εντοπίζουν στο γεγονός ότι οι εργαζόμενοι της χώρας παίρνουν υπερβολικό αριθμό ημερών αναρρωτικής άδειας!

Φαίνεται πως ένα καθεστώς που σέβεται τα εργασιακά δικαιώματα των γερμανών εργαζομένων πλέον είναι… ασύμβατo με τα νέα “ήθη και έθιμα” σε όλη την ΕΕ και έχιε μπει στο στόχαστρο λίγο έως πολύ ως υπαίτιο της ύφεσης που βιώνει η γερμανική ατμομηχανή.

Αρκετοί Γερμανοί εργοδότες έχουν παραπονεθεί για μια χρονιά ρεκόρ όσον αφορά στις  απουσίες που συνδέονται με ασθένειες. 

Εκατομμύρια Γερμανοί δηλώνουν άρρωστοι στους εργοδότες τους αδυνατώντας να εργαστούν, με ρυθμό σχεδόν τετραπλάσιοαπό τον αντίστοιχο που παρατηρείται στο Ηνωμένο Βασίλειο, δίνοντας ένα εντελώς νέο νόημα στο γνωστό παρατσούκλι της χώρας «Sick Man of Europe».

Ο Κρίστοφερ Πρινζ, ειδικός σε θέματα απασχόλησης στον ΟΟΣΑ, δήλωσε στους FT ότι η Γερμανία ήταν «σίγουρα μεταξύ των υψηλότερων χωρών» όσον αφορά την αναρρωτική άδεια.

Έρευνα από το Techniker Krankenkasse (TK), το μεγαλύτερο ταμείο ασφάλισης υγείας της Γερμανίας, έδειξε ότι οι εργαζόμενοι έχασαν κατά μέσο όρο 19,4 ημέρες εργασίας λόγω ασθένειας το 2023, καταγράφοντας νέο ρεκόρ για τα δεδομένα της χώρας. Η Γερμανία θα μπορούσε να ξεχωρίσει και για ένα ακόμη ρεκόρ, τον αριθμό απουσιών στο  τρέχον έτος, αφού οι 5,7 εκατομμύρια ασφαλισμένοι του TK κατέγραψαν 14,3 ημέρες ασθενείας τους πρώτους 9 μήνες του έτους, πριν από την περίφημη εορταστική περίοδο ασθενειών. Μπορεί η Γερμανία να έχει αποφύγει σε μεγάλο βαθμό μια τεχνική ύφεση, ωστόσο η οικονομία της συρρικνώθηκε κατά 0,3% το 2023 και αναμένεται να υποχωρήσει κατά 0,2% φέτος. 

Ο «μεγάλος ασθενής» της Ευρώπης

Κατά μέσο όρο, οι εργαζόμενοι πήραν 15 ημέρες αναρρωτική άδεια το 2022 στη Γερμανία. Συγκριτικά, οι εργαζόμενοι στο Ηνωμένο Βασίλειο έχασαν μόλις 5,7 ημέρες λόγω ασθένειας, κατά το ίδιο έτος. Η Γερμανική Ένωση Φαρμακευτικών Εταιρειών που βασίζονται στην έρευνα (VFA) ανακοίνωσε  ότι εάν οι απουσίες λόγω ασθένειας είχαν περιοριστεί στον συνήθη μέσο όρο, η οικονομία της Γερμανίας θα είχε αναπτυχθεί κατά 0,5% το 2023 αντί να μειωθεί κατά 0,3%.

Εν ολίγοις, αυτό σημαίνει ότι το υψηλό ποσοστό ασθένειας της Γερμανίας κόστισε στην οικονομία της περίπου 26 δισεκατομμύρια ευρώ πέρυσι, σύμφωνα με το VFA.

Οι εργοδότες της Γερμανίας πάντως δεν φαίνονται πεπεισμένοι ότι οι εργαζόμενοί τους είναι πραγματικά άρρωστοι. Ένα ανώνυμο στέλεχος κατασκευής blue-chip είπε στους Financial Times ότι υπήρχε «μια πλήρης απροθυμία» μεταξύ των εργαζομένων να κατανοήσουν τις θυσίες που απαιτούνται για να βοηθηθεί η οικονομία της χώρας να ευημερήσει. Ξεχώρισε τους «ντροπαλούς για δουλειά» νεότερους υπαλλήλους ως ιδιαίτερη προβληματική περίπτωση.

«Και τότε όλοι αναρωτιούνται γιατί η Γερμανία είναι ο άρρωστος άνθρωπος της Ευρώπης», είπε το εν λόγω στέλεχος.

Ο Πολ Νίντερστάιν, συνιδιοκτήτης και διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης γαλβανισμού χάλυβα Coatinc, η οποία έχει περίπου 600 υπαλλήλους στη Γερμανία και 900 σε άλλες χώρες, είπε ότι το υψηλό ποσοστό απουσιών είναι σύμπτωμα ενός εργατικού δυναμικού που είχε γίνει «πολύ κακομαθημένο και πολύ σίγουρο για τον εαυτό του».

Ο διευθύνων σύμβουλος της Mercedes-Benz, Όλα Καλένιους, ισχυρίστηκε πρόσφατα ότι η απουσία λόγω ασθένειας στη γερμανική παραγωγή της ήταν μερικές φορές διπλάσια από ό,τι σε άλλες χώρες, παρά τις ίδιες συνθήκες.

Τι δείχνουν τα στοιχεία του ΟΟΣΑ

Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ για την αποζημίωση απουσίας από την εργασία λόγω ασθένειας – που συγκεντρώθηκαν από πηγές συμπεριλαμβανομένων των υπουργείων υγείας και των ασφαλιστών υγείας – δείχνουν το ποσοστό της Γερμανίας ως το υψηλότερο στην ομάδα των προηγμένων χωρών, με 22,4 ημέρες το χρόνο το 2022, την τελευταία χρονιά με διαθέσιμα στοιχεία.

Η έρευνα εργατικού δυναμικού του ΟΟΣΑ, για την οποία ο Πρινζ είπε ότι επέτρεψε καλύτερες συγκρίσεις επειδή αναφέρθηκε από τους ίδιους τους εργαζόμενους, τοποθετεί τη Γερμανία στην έβδομη θέση – πίσω από χώρες όπως η Νορβηγία, η Φινλανδία, η Ισπανία και η Γαλλία – με 6,8% των συνηθισμένων εβδομαδιαίων ωρών των εργαζομένων να χάνονται λόγω απουσία ασθένειας. 

Τι προβλέπει το καθεστώς
για τις αναρρωτικές άδειες στη Γερμανία

Οι γερμανικοί νόμοι επιτρέπουν στους εργαζόμενους να λαμβάνουν άδεια ασθενείας έξι εβδομάδων ενώ λαμβάνουν πλήρεις αποδοχές, γεγονός που έχει απογοητεύσει ορισμένους εργοδότες.

Τον Σεπτέμβριο, διευθυντές στο εργοστάσιο Grünheide της Tesla στη Γερμανία επισκέφτηκαν τα σπίτια περίπου 30 εργαζομένων που είχαν δηλώσει ασθένεια, ανέφερε η Handelsblatt. Η αυτοκινητοβιομηχανία είπε ότι οι απουσίες εργαζομένων αυξήθηκαν κατά 5% τις Παρασκευές και κατά τις τελευταίες βάρδιες σε σύγκριση με άλλες ημέρες της εβδομάδας.

«Αυτό δεν αποτελεί ένδειξη κακών συνθηκών εργασίας, επειδή οι συνθήκες εργασίας είναι ίδιες όλες τις εργάσιμες ημέρες και σε όλες τις βάρδιες», δήλωσε στον Guardian ο διευθυντής κατασκευής της Tesla στη Γερμανία, Αντρέ Τιερίγκ. «Υποδηλώνει ότι το γερμανικό κοινωνικό σύστημα γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης σε κάποιο βαθμό». 

Ο Άλμπρεχτ Βένερ, ειδικός στη διαχείριση υγείας στο TK, είπε ότι το να κατηγορείς για τα οικονομικά προβλήματα της χώρας την αύξηση των κρουσμάτων κρυολογήματος και γρίπης είναι πολύ κοντόφθαλμο.

«Το κρυολόγημα είναι μερικές φορές αναπόφευκτο και συνήθως διαρκεί μόνο λίγες μέρες. Οι μακροπρόθεσμες διαγνώσεις όπως οι ψυχικές ασθένειες είναι πολύ πιο σημαντικές. Σχετικά λιγότεροι εργαζόμενοι επηρεάζονται από αυτό. Αλλά ο αριθμός των ημερών άδειας είναι συγκριτικά υψηλός», είπε ο Βένερ.

Η Γερμανία αντιμετωπίζει πολλά κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα που δεν έχουν εύκολη λύση. Η οικονομία εντάσεως παραγωγής του οικονομικού κολοσσού έχει αποδειχθεί ευάλωτη σε παγκόσμιες κρίσεις και χάνει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα εν μέσω αυξημένης ισχύος της κινεζικής βιομηχανίας. 

Αυτά επηρέασαν τις γερμανικές εξαγωγές, οι οποίες αντιπροσωπεύουν ένα τεράστιο μερίδιο του ΑΕΠ της χώρας.

Η προηγούμενη εξάρτησή της από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο προκάλεσε επίσης σοκ στις τιμές της ενέργειας της χώρας μετά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ασκώντας περαιτέρω πίεση στο κόστος των εισροών», επισήμανε στο Fortune ο Κάρστεν Μπρζέσκι, παγκόσμιος επικεφαλής της Macro της ING.