Ο ρόλος της Ρωσίας αναφορικά με το υγροποιημένο φυσικό αέριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση διευρύνεται, ακόμη και όταν το μπλοκ σταθμίζει τον τρόπο με τον οποίο θα περιορίσει τις προμήθειες από τη χώρα αυτή.

Το μερίδιο της Μόσχας στις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου της ΕΕ σκαρφάλωσε στο 20% το πρώτο εξάμηνο του έτους, έναντι 14% ένα χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Συνεργασίας Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας, του παρατηρητηρίου ενέργειας του μπλοκ. Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ «σκληραίνουν» της στάση τους απέναντι στη Ρωσία, ενώ παρακολουθούν την πορεία του φυσικού αερίου που «βγαίνει» από τη Ρωσία.

Η αύξηση αναδεικνύει ότι η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης πάσχει από μια άνευ προηγουμένου κρίση εφοδιασμού, όντας περισσότερο από δύο χρόνια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία  Ενώ η Ρωσία δεν είναι πλέον ο κορυφαίος πάροχος φυσικού αερίου της ΕΕ, καθώς οι περισσότερες συνδέσεις αγωγών έχουν πλέον διακοπεί, το υγροποιημένο φυσικό αέριο από το κράτος αυτό παραμένει ένα ζωτικό κομμάτι της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης.

Φυσικό αέριο: Οι εισαγωγές στην Ευρώπη

Κατά το τρίτο τρίμηνο, οι συνολικές εισαγωγές της ΕΕ του καυσίμου μειώθηκαν στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2021, πράγμα που σημαίνει ότι το αυξανόμενο μερίδιο της Ρωσίας αποτελεί μέρος μιας μικρότερης πίτας. Σύμφωνα με την έκθεση, το LNG αμερικανικής προέλευσης παρέμεινε σταθερό στο 45% περίπου κατά τη διάρκεια της περιόδου, ενώ το μερίδιο του Κατάρ υποχώρησε στο 12%.

Το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο του Κατάρ έχει προτιμηθεί από την Ασία, καθώς τα δεξαμενόπλοια έχουν αποφύγει τη διέλευση από την Ερυθρά Θάλασσα, λόγω των επιθέσεων των μαχητών Χούθι σε εμπορικά πλοία. Η μετατόπιση των εμπορικών ροών επέτρεψε επίσης την είσοδο περισσότερου ρωσικού LNG στην ευρωπαϊκή αγορά.

Η ΕΕ προσπαθεί τώρα να βρει τρόπο να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο, ακόμη και όταν οι προμήθειες συνεχίζουν να καταλήγουν στην περιοχή. Μια συμφωνία διέλευσης για τις ροές μέσω αγωγών στην Ουκρανία λήγει στο τέλος του έτους και οι αξιωματούχοι διερευνούν τρόπους αντικατάστασης αυτών των προμηθειών. Νωρίτερα φέτος το μπλοκ συμφώνησε για πρώτη φορά να επιβάλει περιορισμένες κυρώσεις στο ρωσικό LNG.

Τα λιμάνια για φυσικό αέριο

Η Γαλλία και το Βέλγιο – τα λιμάνια των οποίων εξακολουθούν να δέχονται σημαντικές ποσότητες του ρωσικού καυσίμου – ζήτησαν αυστηρότερη εποπτεία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο του μπλοκ, δεν έχει ακόμη υποβάλει σχέδιο δράσης για τον τρόπο επιτάχυνσης της σταδιακής κατάργησης.

Η ζήτηση φυσικού αερίου στην ΕΕ τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους συνέχισε να μειώνεται σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με την έκθεση παρακολούθησης της αγοράς του 2024 του ACER. Η μείωση της χρήσης στον τομέα της ενέργειας αντιστάθμισε μια μικρή αύξηση της βιομηχανικής ζήτησης.

Το μερίδιό της στην παγκόσμια αγορά εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου συρρικνώθηκε στο 18% το τρίτο τρίμηνο, έναντι 24% το προηγούμενο έτος.

Η στάση των ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να δημιουργούν προσκόμματα στις ρωσικές εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου προκειμένου να στερήσουν από τη Μόσχα τα κεφάλαια για τον πόλεμό της στην Ουκρανία, σύμφωνα με τον κορυφαίο αξιωματούχο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στον τομέα της ενέργειας.

«Ο στόχος μας απέναντι στη Ρωσία είναι απλός: είναι να μειώσουμε τα έσοδα που απολαμβάνει από τους πόρους της που προέρχονται από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο», δήλωσε ο Τζέφρι Πάιατ, σε συνέντευξή του στην Haslinda Amin του Bloomberg TV.

Κυρώσεις

Οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στο νέο εργοστάσιο εξαγωγής LNG 2 της Ρωσίας στην Αρκτική πέρυσι και στη συνέχεια άρχισαν να επιβάλλουν περιορισμούς στα πλοία που άρχισαν να παραλαμβάνουν καύσιμα από το εργοστάσιο από τον φετινό Αύγουστο. Μέχρι στιγμής κανένα δεξαμενόπλοιο που μεταφέρει το φυσικό αέριο δεν έχει ελλιμενιστεί σε ξένο λιμάνι υπό τον φόβο των αντιποίνων των ΗΠΑ, μια σπάνια επιτυχία της Ουάσινγκτον στην παρεμπόδιση των ρωσικών εξαγωγών εμπορευμάτων.

Ωστόσο, οι ΗΠΑ δεν επέβαλαν κυρώσεις σε άλλες ρωσικές μονάδες υγροποιημένου φυσικού αερίου, όπως η Yamal ή η Portovaya, οι οποίες συνεχίζουν να παραδίδουν φορτία στην Ευρώπη και την Ασία. Τα μέτρα κατά αυτών των εγκαταστάσεων θα περιορίσουν πιθανότατα την παγκόσμια προσφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου και θα ωθήσουν τις τιμές σε υψηλότερα επίπεδα.

«Η πολιτική μας λειτουργεί», δήλωσε ο Πάιατ. «Δεν μπορώ να κάνω εικασίες για μελλοντικές δράσεις κυρώσεων, αλλά αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι δίνουμε πολύ μεγάλη προσοχή στο πού κατευθύνονται τα ρωσικά φορτία που έχουν υποστεί κυρώσεις και μπορείτε να είστε σίγουροι ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα συνεχίσει να βάζει προσκόμματα στις ρωσικές εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου».

Μέρος του λόγου για τον οποίο η Ουάσινγκτον έχει στοχοποιήσει με επιθετικότητα την εγκατάσταση Arctic LNG 2 είναι επειδή οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο, παρέχοντάς του «μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας κινήσεων», δήλωσε ο Πάιατ σε συνέντευξή του νωρίτερα φέτος.