Το παράδοξο με την πορεία της τιμής του χρυσού επιχειρεί να εξηγήσει σε νέα ανάλυσή του ο Economist, καθώς αρκετοί από τους «κανόνες» της θεωρίας των επενδύσεων δείχνουν να διαψεύδονται τα τελευταία χρόνια.

Όπως υπενθυμίζει, η καταφυγή στη λύση του χρυσού, επενδυτικά μιλώντας, είναι μία τάση που παρατηρείται όταν υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα ή όταν οι αποδόσεις άλλων περιουσιακών στοιχείων, συχνά ασφαλών, είναι πολύ χαμηλή. Το μίγμα αυτό, ακόμη και αν το δει κανείς μεμονωμένα, δεν ισχύει, καθιστώντας ακόμη ανεξήγητες μερικές από τις κινήσεις του «κίτρινου μετάλλου».

Σύμφωνα με τον Economist, κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, οι επενδυτές έσπευσαν στο μέταλλο, οδηγώντας την τιμή του σε άνοδο κατά 38%, ή πάνω από 2.700 δολάρια ανά ουγγιά. Σε ιστορικά υψηλά, δηλαδή, την ώρα που υπάρχουν σημάδια φρενίτιδας για τους απλούς πολίτες, κάτι που φαίνεται στα ράφια της αμερικανικής αλυσίδας λιανεμπορίου Costco και της CU, μιας νοτιοκορεατικής αλυσίδας καταστημάτων ψιλικών. Στα ράφια τους υπάρχουν «ράβδοι» χρυσού, ακολουθώντας τον ενθουσιασμό των καταναλωτών.

Ο κόσμος έχει εισέλθει
σε μια νέα χρυσή εποχή

Οι επαγγελματίες επενδυτές συχνά περιφρονούν τα πολύτιμα μέταλλα, καθώς δεν παράγουν εισόδημα. Ο Warren Buffett, μάλιστα, έχει πει ότι τα στοιχήματα σε χρυσό γίνονται από εκείνους που φοβούνται άλλα περιουσιακά στοιχεία και πιστεύουν ότι οι τάξεις των φοβισμένων θα αυξηθούν.

Μεταξύ των Αμερικανών θεσμικών επενδυτών που διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία άνω των 100 εκατ. δολαρίων, μόνο το ένα τέταρτο αναφέρει ότι κατέχει μετοχές σε προϊόντα χρυσού, όπως ETFs, σύμφωνα με τους Dirk Baur και Lai Hoang του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας. Μόνο το 1,5% των περιουσιακών στοιχείων αυτών των εταιρειών είναι σε χρυσό. Όλα αυτά βοηθούν να εξηγηθεί γιατί οι συμμετοχές σε ETF χρυσού απέτυχαν να αυξηθούν, παρόλο που η τιμή του μετάλλου έχει ανέβει.

Θεωρίες κατάρρευσης

Ο Economist αναφέρεται και σε αυτούς, τους Goldbugs όπως τους χαρακτηρίζει, που κάνουν περίεργες προβλέψεις για να δικαιολογήσουν τα στοιχήματά τους. Η διαφαινόμενη χρεοκοπία των ΗΠΑ είναι επίσης ένα διαχρονικό αφήγημα.

Η υποτιθέμενη κυκλοφορία ενός νομίσματος που υποστηρίζεται από χρυσό από την Κίνα και τη Ρωσία είναι μια νέα και ακόμη… πρόβλεψη.

Αλλά σήμερα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που είναι πεπεισμένοι ότι τα πράγματα είναι πραγματικά επικίνδυνα από ό,τι πριν από λίγα χρόνια, παρά το γεγονός ότι τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία αυξήθηκαν από 3,3 τρισ. δολάρια το 2019 σε 5,5 τρισ. δολάρια σήμερα, με πολλούς επενδυτές να θέλουν να προστατεύσουν τον πλούτο τους.

Άλλωστε, η σχετικά σταθερή προσφορά και η ιστορική δημοτικότητα του χρυσού ενθαρρύνουν τους επενδυτές να πιστεύουν ότι μπορεί να τους προστατεύσει από τις αναταράξεις και τις εσφαλμένες πολιτικές.

Μάλιστα, σύμφωνα με την Campden Wealth, έναν πάροχο δεδομένων, πάνω από τα δύο τρίτα των οικογενειακών γραφείων επενδύουν σε χρυσό. Η μεγάλη ζήτηση προέρχεται από την Ασία, με την Κίνα και την Ινδία, αν και αποτελούν το ένα πέμπτο της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής, ευθύνονται για το ήμισυ των αγορών φυσικού χρυσού.

Στην Κίνα, η κρίση ιδιοκτησίας έχει ωθήσει τους επενδυτές να αναζητήσουν αλλού. Οι αγορές ράβδων χρυσού και νομισμάτων αυξήθηκαν κατά 44% το 12μηνο έως τον Ιούνιο σε σύγκριση με τους προηγούμενους 12 μήνες.

Επίσης, καθώς η Ινδία γίνεται πλουσιότερη, περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να αγοράσουν χρυσό. Μια συνέπεια είναι ότι ο δανεισμός με χρυσό έχει απογειωθεί.

Πόλεμοι…

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και το επακόλουθο πάγωμα των συναλλαγματικών αποθεμάτων της, ήταν επίσης μια κομβική στιγμή. Απέδειξε στους διαχειριστές των αποθεματικών ότι εάν η χώρα τους τεθεί υπό κυρώσεις, τα αμερικανικά ομόλογα και άλλα υποτιθέμενα ασφαλή περιουσιακά στοιχεία που εκφράζονται σε δυτικά νομίσματα δεν θα ήταν χρήσιμα.

Από τις αρχές του 2022, οι νομισματικές αρχές στην Κίνα, την Τουρκία και την Ινδία έχουν αγοράσει 316, 198 και 95 τόνους χρυσού αντίστοιχα, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού. Αντί να επενδύουν όμως σε ETF, οι κεντρικές τράπεζες συσσωρεύουν κυρίως φυσικό χρυσό και φροντίζουν να τον έχουν κοντά τους, καθώς τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία αντιμετωπίζουν την πιθανότητα κατάσχεσης.

Η βρετανική κυβέρνηση, για παράδειγμα, έχει αρνηθεί να επαναπατρίσει δεκάδες τόνους χρυσού στη Βενεζουέλα, καθώς δεν αναγνωρίζει τον Νικολάς Μαδούρο ως νόμιμο ηγέτη.

Επίσης, η Νομισματική Αρχή της Σιγκαπούρης έχει συσσωρεύσει 75 τόνους από τις αρχές του 2022, η Εθνική Τράπεζα της Πολωνίας αύξησε τα αποθέματά της κατά 167 τόνους την ίδια περίοδο ως μέρος μιας στρατηγικής διατήρησης του 20% των αποθεμάτων σε χρυσό, καθώς το θεωρεί στρατηγικό αντιστάθμισμα.

Μέσα σε αυτήν την τάση, η ζήτηση των κεντρικών τραπεζών φαίνεται απίθανο να μειωθεί σύντομα. Σε έρευνα που διεξήγαγε η Invesco Asset Management φέτος, καμία από τις 51 κεντρικές τράπεζες δεν περίμενε να μειώσει την κατανομή του χρυσού τα επόμενα τρία χρόνια και το 37% ανέμενε να την αυξήσει.

Μεταξύ των κεντρικών τραπεζών, περίπου το 56% πίστευε ότι ο χρυσός προσφέρει προστασία από την «εργαλειοποίηση» των αποθεματικών της κεντρικής τράπεζας και το 70% τον θεώρησε ως αντιστάθμισμα έναντι του πληθωρισμού.

Από τη θεωρία στην… πράξη

Η ζήτηση από τις κεντρικές τράπεζες, που επενδύουν για ασφάλεια, εξηγεί γιατί η σχέση του χρυσού με τα επιτόκια έχει καταρρεύσει. Το μέταλλο συνήθως έχει κακή απόδοση όταν οι πραγματικές αποδόσεις των ασφαλών κρατικών ομολόγων είναι υψηλές, πράγμα που σημαίνει ότι παρέχουν σταθερή απόδοση ακόμη και μετά τον πληθωρισμό.

Όταν οι αποδόσεις στα ασφαλέστερα ομόλογα είναι χαμηλές, ο χρυσός τείνει να κάνει ράλι. Σε ένα περιβάλλον χαμηλής απόδοσης, οι επενδυτές είναι πιο πιθανό να εξετάσουν ένα περιουσιακό στοιχείο που δεν παράγει εισόδημα.

Από τα τέλη του 2021, ωστόσο, ο άλλοτε αξιόπιστος συσχετισμός έχει καταρρεύσει. Ο χρυσός ανέβηκε, ακόμη και όταν οι αποδόσεις των δεκαετών προστατευόμενων από τον πληθωρισμό αμερικανικών ομολόγων αυξήθηκαν από -1% σε περίπου 1,8%.

Όταν οι πραγματικές αποδόσεις ήταν τόσο υψηλές, ο χρυσός άξιζε περίπου 1.000 δολάρια ανά ουγγιά, σχεδόν τα δύο τρίτα λιγότερο από την τρέχουσα τιμή του. Έτσι, η κριτική του Μπάφετ ότι ο χρυσός απαιτεί φόβο και πεποίθηση ότι ο φόβος θα εξαπλωθεί, είναι αληθινή. Αυτή τη στιγμή, φαίνεται, υπάρχουν πολλοί φοβισμένοι επενδυτές…