Στη δεύτερη διαδοχική μείωση επιτοκίων αναμένεται να προχωρήσει σήμερα το μεσημέρι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, επιταχύνοντας τον ρυθμό μείωσης μετά τα στοιχεία που έδειξαν ότι η ταχεία υποχώρηση του πληθωρισμού συνοδεύεται από επιδείνωση της οικονομίας.
Μόλις πέντε εβδομάδες μετά την τελευταία μείωση, οι αναλυτές που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg προβλέπουν ομόφωνα ότι το επιτόκιο καταθέσεων θα μειωθεί σήμερα Πέμπτη κατά άλλη μία (τέταρτη κατά σειρά) μονάδα, στο 3,25%.
Αν και ο πληθωρισμός είναι τώρα κάτω από το 2% για πρώτη φορά από το 2021, οι πιο ζοφερές προοπτικές για την οικονομία της ευρωζώνης είναι αυτές που επισπεύδουν αυτό που θεωρούνταν τριμηνιαίος ρυθμός μείωσης του κόστους δανεισμού. Παράγοντες κινδύνου, εν τω μεταξύ, υπάρχουν πολλοί – από την εκστρατεία χαλάρωσης της ίδιας της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ μέχρι το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών και τις εχθροπραξίες στη Μέση Ανατολή.
«Η εστίαση της ΕΚΤ έχει μετατοπιστεί από τον υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό στην υπερβολικά αδύναμη ανάπτυξη», δήλωσε ο Πολ Χόλινγκσγουορθ, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρώπη στην BNP Paribas. «Από την άποψη της διαχείρισης του κινδύνου, είναι απολύτως λογικό να επιταχυνθεί ο ρυθμός χαλάρωσης, ακόμη και αν η υψηλή αβεβαιότητα εξακολουθεί να απαιτεί κάποια προσοχή».
Η ανακοίνωση της ΕΚΤ αναμένεται στις 15:15. Η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου 30 λεπτά αργότερα στο Μπρντο της Σλοβενίας, όπου οι αξιωματούχοι έχουν συγκεντρωθεί για τη μοναδική συνεδρίαση πολιτικής του έτους που πραγματοποιούν εκτός της έδρας τους στη Φρανκφούρτη.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ σηματοδότησαν τον Σεπτέμβριο ότι η τρίτη μείωση των επιτοκίων αυτού του κύκλου θα έρθει πιθανότατα μόνο στην τελευταία συνεδρίαση του 2024, τον Δεκέμβριο, όταν θα είναι διαθέσιμες οι επικαιροποιημένες προβλέψεις για την οικονομική επέκταση και τον πληθωρισμό – συμπεριλαμβανομένης της πρώτης για το 2027.
Αλλά με τα πρόσφατα στοιχεία, όπως η μηνιαία δημοσκόπηση της S&P Global για τους διευθυντές αγορών, να υποδεικνύουν μείωση της παραγωγής του ιδιωτικού τομέα και τη Γερμανία να προετοιμάζεται για δεύτερη συνεχόμενη ετήσια μείωση της παραγωγής, οι επενδυτές και οι οικονομολόγοι άρχισαν να στοιχηματίζουν ότι θα γίνει ένα βήμα ήδη από αυτόν τον μήνα – ενώ γρήγορα θα ακολουθήσουν κι άλλα.
«Τα στοιχεία του PMI σίγουρα έγειραν την πλάστιγγα υπέρ μιας μείωσης των επιτοκίων τον Οκτώβριο», δήλωσε η Μιχάλα Μάρκουσεν, επικεφαλής οικονομολόγος του ομίλου της Societe Generale.
«Μια νέα περικοπή επιτοκίων τον Οκτώβριο θα είναι σημαντική. Θα είναι η πρώτη διαδοχική μείωση στον τρέχοντα κύκλο και ως εκ τούτου θα σηματοδοτήσει μια στροφή σε έναν ταχύτερο κύκλο χαλάρωσης» ανέφεραν αναλυτές της Deutsche Bank.
Πολλοί αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν άμεσα ή έμμεσα αυτές τις προσδοκίες. Η Λαγκάρντ δήλωσε ότι η μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο θα ληφθεί υπόψη αυτόν τον μήνα. Ο Βιλερουά ντε Γκαλό περιέγραψε μια κίνηση τον Οκτώβριο ως «πολύ πιθανή».
Ορισμένα γεράκια εμφανίζονται πιο επιφυλακτικά με τις προσδοκίες για επιθετική χαλάρωση έως το 2025. Σε συνέντευξή του στο Bloomberg, ο Μάρτιν Κάζακς της Λετονίας προειδοποίησε τις αγορές «να μην τρέχουν μπροστά από τον εαυτό τους».
Ανάπτυξη
και πληθωρισμός
Στο μεταξύ, η ΕΚΤ περιόρισε ελαφρώς τις οικονομικές προβλέψεις της για τα επόμενα τρία χρόνια τον Σεπτέμβριο – προβλέποντας ανάπτυξη 0,8% για το 2024. Αλλά ακόμη και αυτό φαίνεται αισιόδοξο σενάριο αυτή τη στιγμή.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι μια βραδύτερη ανάκαμψη μπορεί κάποια στιγμή να κλονίσει τη μέχρι στιγμής ανθεκτική αγορά εργασίας, επιβραδύνοντας περαιτέρω τη δραστηριότητα. Για τον Μάριο Σεντένο της Πορτογαλίας, ο κίνδυνος είναι η επιστροφή στο περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού και χαμηλής ανάπτυξης που προηγήθηκε της πανδημίας.
Παρά τις αναφορές στον κίνδυνο υποεκπλήρωσης του στόχου στον απολογισμό της συνεδρίασης του Σεπτεμβρίου, ορισμένα γεράκια εξακολουθούν να ανησυχούν περισσότερο για τις υπερβολικές υποκείμενες πιέσεις στις τιμές -ιδίως για τον επίμονο πληθωρισμό των υπηρεσιών- λέγοντας ότι είναι πολύ νωρίς για να κηρύξουμε μια νίκη.
Αλλά μια ταχύτερη από την αναμενόμενη επιστροφή στο 2% θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα για πιο δυναμικές περικοπές. Ο Ελληνας κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί στα μέσα του επόμενου έτους ή νωρίτερα, ενώ οι προβλέψεις της ΕΚΤ το προβλέπουν μόνο προς το τέλος του 2025.
Γεωπολιτικοί κίνδυνοι
Τα πράγματα περιπλέκουν περαιτέρω οι παγκόσμιες εξελίξεις, των οποίων οι επιπτώσεις είναι δύσκολο να εκτιμηθούν. Ο πρόεδρος της Bundesbank Χοακίμ Νάγκελ, προειδοποίησε ότι η ευρωπαϊκή οικονομία θα μπορούσε να αντιμετωπίσει σημαντικά χαμηλότερη ανάπτυξη και υψηλότερο πληθωρισμό σε περίπτωση επανεκλογής του Τραμπ ως προέδρου των ΗΠΑ.
Ορισμένοι αναλυτές, ωστόσο, λένε ότι τα σχέδια του Τραμπ για δραστική αύξηση των δασμών, επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και αυστηρούς περιορισμούς στη μετανάστευση θα μπορούσαν επίσης να καταλήξουν να αποπληθωριστούν.
Ταυτόχρονα, μια σημαντική κλιμάκωση μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν θα μπορούσε να βυθίσει την ευρύτερη περιοχή σε σύγκρουση, προκαλώντας άλμα στις τιμές του πετρελαίου. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει επίσης να σταθμίσουν πώς η κινεζική τόνωση θα μπορούσε να μετατοπίσει τα οικονομικά αποτελέσματα στην Ευρώπη.
«Η ανάπτυξη, ο πληθωρισμός και η νομισματική πολιτική θα μπορούσαν να ακολουθήσουν πολλαπλά μονοπάτια το 2025», ανέφεραν οι αναλυτές της Deutsche Bank σε πρόσφατο σημείωμά τους.
Ως εκ τούτου, η Λαγκάρντ είναι πιθανό να κρατήσει το στόμα της κλειστό σχετικά με τον ρυθμό και την έκταση της περαιτέρω δράσης – τονίζοντας την «εξαρτώμενη από τα δεδομένα» και τη «συνάντηση προς συνάντηση» προσέγγιση της ΕΚΤ, χωρίς να διορθώσει τις προσδοκίες της αγοράς για άλλη μια μείωση των επιτοκίων τον Δεκέμβριο.
Οι περισσότεροι οικονομολόγοι βλέπουν επίσης τους αξιωματούχους να επαναλαμβάνουν ότι το Διοικητικό Συμβούλιο θα διατηρήσει την πολιτική «επαρκώς περιοριστική» για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο πληθωρισμός θα φθάσει – και θα παραμείνει – στο 2% μεσοπρόθεσμα.
Ορισμένοι αξιωματούχοι, ωστόσο, εξετάζουν ήδη την προοπτική να φέρουν τα επιτόκια σε ένα ουδέτερο επίπεδο που δεν θα τονώνει ούτε θα περιορίζει την ανάπτυξη, σε περίπτωση που επιτευχθεί ο στόχος για τον πληθωρισμό.
Αν και το ουδέτερο επιτόκιο μπορεί μόνο να εκτιμηθεί, θεωρείται ότι βρίσκεται κάπου μεταξύ 1,5% και 3%. Η συζήτηση γύρω από την «κατάλληλη διαμόρφωση του ουδέτερου επιτοκίου πολιτικής» αναμένεται να ενταθεί το επόμενο έτος, δήλωσε ο Κονσταντίν Βέιτ, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Pimco.
Πηγή: newmoney.gr
