Καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μπαίνει στη λεγόμενη «σιωπηρή περίοδο», μία εβδομάδα πριν από την συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής, δόθηκαν στη δημοσιότητα τα πρακτικά της προηγούμενης συνάντησης. Όπως προκύπτει, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ στις 12 Σεπτεμβρίου φάνηκαν ικανοποιημένοι με την πτώση του πληθωρισμού όταν συνεδρίασαν, ωστόσο υποστήριξαν μια σταδιακή χαλάρωση λόγω των παρατεταμένων εγχώριων πιέσεων στις τιμές.

«Η βασική πορεία προς το 2% εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση των χαμηλότερων μισθών καθώς και από την επιτάχυνση της αύξησης της παραγωγικότητας προς ρυθμούς που δεν παρατηρήθηκαν εδώ και πολλά χρόνια και πάνω από τους ιστορικούς μέσους όρους», αναφέρουν τα πρακτικά της ΕΚΤ.

«Ως εκ τούτου, απαιτείται να παρακολουθούμε στενά εάν ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί εγκαίρως στον στόχο. Ο κίνδυνος καθυστερήσεων στην επίτευξη του στόχου της ΕΚΤ θεωρήθηκε ότι δικαιολογεί κάποια προσοχή ώστε να αποφευχθεί η πρόωρη επιστροφή της περιοριστικής πολιτικής«, προσθέτουν.

Τα γεράκια δίνουν σήμα μείωσης 

Η τράπεζα έχει ήδη μειώσει τα επιτόκια δύο φορές, καθώς ο πληθωρισμός βρίσκεται πλέον σε απόσταση αναπνοής από τον στόχο του 2% και είπε ότι η περαιτέρω χαλάρωση είναι μόνο θέμα χρόνου, δεδομένης της ασθενούς ανάπτυξης, της χαλάρωσης των πιέσεων στις τιμές και της επιβράδυνσης της αύξησης των μισθών.

Η τράπεζα αναμένεται να συνεδριάσει στις 17 Οκτωβρίου, με την πλειοψηφία των αναλυτών να θεωρούν μία ακόμα μείωση των επιτοκίων ως ειλημμένη  απόφαση.

Τα βασικά σημεία των πρακτικών της ΕΚΤ

-«Ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί προς τον στόχο κατά το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους».

-«Πρόσφατες αρνητικές εκπλήξεις στο PMI της μεταποίησης έδειξαν πιθανούς αντίθετους ανέμους για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές».

-«Παρακολουθούμε στενά εάν ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί εγκαίρως στον στόχο».

-«Ο κίνδυνος καθυστερήσεων στην επίτευξη του στόχου της ΕΚΤ θεωρείται ότι δικαιολογεί κάποια προσοχή ώστε να αποφευχθεί η πρόωρη επιστροφή της περιοριστικής πολιτικής ».

-«Ο βασικός πληθωρισμός και ο πληθωρισμός των υπηρεσιών μπορεί να είναι πιο επίμονος και να μην υποχωρεί όσο αναμένεται επί του παρόντος».

-«Γενικά θεωρήθηκε ότι μια ύφεση στη ζώνη του ευρώ παραμένει απίθανη».

-«Μερικές φορές θα ήταν σκόπιμο να αγνοηθεί η αστάθεια στις τιμές του πετρελαίου ».

-«Η διαδικασία αποπληθωρισμού είναι σε καλό δρόμο».

-«Η βασική πορεία προς το 2% εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση των χαμηλότερων μισθών καθώς και από την επιτάχυνση της αύξησης της παραγωγικότητας».

-«Ο πληθωρισμός είχε υποχωρήσει πρόσφατα κάπως ταχύτερα από το αναμενόμενο».

Πόσα άλλαξαν
μέσα σε έναν μήνα

Το διάστημα που μεσολάβησε έκτοτε, με τη δημοσιοποίηση περαιτέρω στοιχείων έχει αλλάξει το κλίμα με ολοένα και περισσότερους τραπεζίτες να προκρίνουν δύο μειώσεις επιτοκίων έως το τέλος του έτους.

Μιλώντας στους Financial Times, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, ως μέλος του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας,  προειδοποίησε ότι τα υπερβολικά περιοριστικά επιτόκια της ΕΚΤ θα μπορούσαν να οδηγήσουν τον πληθωρισμό κάτω από τον στόχο.

Ο πληθωρισμός έχει μπει στις ράγες για την επίτευξη του στόχου της ΕΚΤ στο πρώτο εξάμηνο του 2025, ενισχύοντας την ανάγκη των πολιτικών να μειώσουν τα «άκρως περιοριστικά» επιτόκια γρηγορότερα από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως, δήλωσε ο Γιάννης Στουρνάρας.

Ο Γιάννης Στουρνάρας υποστήριξε άλλες δύο μειώσεις των επιτοκίων από 25 μονάδες βάσεις η καθεμιά, πριν το τέλος του έτους, η πρώτη στη συνεδρίαση της ΕΚΤ την επόμενη εβδομάδα στη Σλοβενία ​​και η δεύτερη στην τελευταία συνεδρίαση για το 2024, τον Δεκέμβριο, δεδομένου ότι τα τελευταία στοιχεία σε σχέση με την οικονομική δραστηριότητα και τον πληθωρισμό είναι καλύτερα από το αναμενόμενο.

«Ακόμα κι αν έχουμε μια περικοπή 25 μονάδων βάσης τώρα και μια ακόμη τον Δεκέμβριο, θα επιστρέψουμε στο μόλις 3% [για το επιτόκιο δανεισμού], που παραμένει  σε εξαιρετικά περιοριστικό έδαφος», είπε ο Στουρνάρας στους FΤ, προσθέτοντας ότι είναι πιθανή περαιτέρω χαλάρωση της πολιτικής το 2025.

Ο ίδιος επεσήμανε ότι «οι δείκτες [οικονομικής] εμπιστοσύνης βρίσκονται ακριβώς μεταξύ ζωής και θανάτου» και «ο πληθωρισμός μειώνεται ταχύτερα σε σύγκριση με τις προβλέψεις μας [της ΕΚΤ] Σεπτεμβρίου», προσθέτοντας: «Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι ίσως φτάσουμε στο 2% το πρώτο τρίμηνο του 2025».

Σήμα για μειώσεις
και από τα γεράκια της ΕΚΤ

Σήμα ότι είναι έτοιμοι να ψηφίσουν στην επικείμενη συνεδρίαση υπέρ της μείωσης των επιτοκίων έδωσαν και δύο γεράκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).

Ο επικεφαλής της Bundesbank Γιοαχίμ Νάγκελ είπε ότι είναι πρόθυμος να μιλήσει για μείωση των επιτοκίων στην απόφαση της ΕΚΤ την επόμενη εβδομάδα. «Θέλω να περιμένω μέχρι την πραγματική συνάντηση, αλλά σίγουρα είμαι ανοιχτός να εξετάσω την πιθανότητα να κάνω ένα άλλο βήμα για το επιτόκιο», είπε στο podcast του Table Today.

Ο Νάγκελ, είναι μια από τις πιο εμβληματικές φωνές του στρατοπέδου των γερακιών του δ.σ. της ΕΚΤ, επομένως η προθυμία του να συζητήσει για αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού την επόμενη εβδομάδα καθιστά ακόμη πιο πιθανή τη μείωση του κόστους δανεισμού.

Το μέλος του δ.σ. της ΕΚΤ και διοικητής της Τράπεζας της Λετονίας, Μάρτινς Καζάκς, που επίσης συγκαταλέγεται στα γεράκια, τόνισε ότι τα οικονομικά στοιχεία υποδεικνύουν νέα μείωση των επιτοκίων τον Οκτώβριο. Κατά την παρουσίαση της οικονομικής πρόβλεψης της Τράπεζας της Λετονίας, επανέλαβε ότι τα επιτόκια θα συνεχίσουν να μειώνονται, προσθέτοντας ότι αυτό θα στηρίξει την οικονομία.

Τι είναι η σιωπηρή
περίοδος της ΕΚΤ;

Μέχρι την επόμενη Πέμπτη οι δηλώσεις σταματούν. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου – συμπεριλαμβανομένων των έξι μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής – και οι αναπληρωτές τους τηρούν τη λεγόμενη «σιωπηρή περίοδο».

Αυτό σημαίνει ότι αποφεύγουν τη διατύπωση σχολίων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις προσδοκίες σχετικά με τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής, για χρονικό διάστημα επτά ημερών πριν από τη διεξαγωγή της συνεδρίασης που έχει προγραμματιστεί για το συγκεκριμένο θέμα. Συνεπώς, η αλληλεπίδρασή τους με τα μέσα ενημέρωσης και τους συμμετέχοντες στην αγορά (π.χ. συνεντεύξεις ή ομιλίες στο πλαίσιο συνεδρίων) είναι περιορισμένη κατά την περίοδο που προηγείται τέτοιων συνεδριάσεων.

Γιατί τηρεί η ΕΚΤ σιωπηρή περίοδο; Οι χρηματοπιστωτικές αγορές είναι πολύ ευαίσθητες ως προς τις πληροφορίες που κοινοποιεί μια κεντρική τράπεζα πριν από τις συνεδριάσεις της με θέμα τη νομισματική πολιτική. Για τον λόγο αυτόν, πολλές κεντρικές τράπεζες τηρούν κάποια μορφή σιωπηρής περιόδου προκειμένου να αποτρέψουν την πρόκληση υπερβολικής αστάθειας στις αγορές ή άσκοπες φημολογίες πριν από προγραμματισμένες συνεδριάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αποφάσεις για τα επιτόκια ή για άλλα θέματα νομισματικής πολιτικής. (Μέχρι το 2014 η ΕΚΤ ονόμαζε τη σιωπηρή περίοδο «purdah», όμως άλλαξε την ονομασία εξαιτίας των αναχρονιστικών συνειρμών σε σχέση με το φύλο).

ΠΗΓΗ:ΟΤ/ Ναταλία Δανδόλου