Ανάμεσα στα σχέδια του Ριγιάντ για διαφοροποίηση της οικονομίας από το πετρέλαιο και απογαλακτισμό από τα πετροδολάρια, η Σαουδική Αραβία στρέφεται στον κόσμο του θεάματος στρώνοντας κόκκινο χαλί για ξένους παραγωγούς και σκηνοθέτες.
Η εξέλιξη είναι μέρος μιας ώθησης του Ριάντ να προσελκύσει διεθνείς κινηματογραφιστές στο βασίλειο στην προσπάθειά του να διαφοροποιήσει την οικονομία του, με τη βιομηχανία να θεωρείται πηγή θέσεων εργασίας και τρόπος για να τονωθεί ο τουρισμός προβάλλοντας τα τοπία της χώρας, από τις αρχαιότητες έως εξωτικά νησιά στην Ερυθρά Θάλασσα, σε ταινίες.
Eνα νεόκτιστο συγκρότημα στην έρημο της Σαουδικής Αραβίας 2.300 τετραγωνικών μέτρων είναι μια από δύο ηχομονωμένες σκηνές σε ένα ολοκαίνουργιο συγκρότημα κινηματογραφικών στούντιο κοντά στην πόλη AlUla στην περιοχή Medina, αναφέρουν οι Financial Times.
Οι εγκαταστάσεις είναι ότι πιο σύγχρονο και πολύ καλύτερες από τα διεθνή πρότυπα, αποτελώντας εγγύηση ότι εκεί μπορούν να γυριστεί ότι φανταστεί ο εκάστοτε σκηνοθέτης.
Τα έμμεσα οφέλη της βιομηχανίας θεάματος
«Ο κινηματογράφος, όσο όμορφος κι αν είναι, είναι μια βιομηχανία», δήλωσε στους FT η Σαρλίν Ντελεόν Τζόουνς, εκτελεστική διευθύντρια του Film AlUla, ενός κυβερνητικού προγράμματος που προωθεί τον τομέα στην πόλη, η οποία φιλοξενεί το πρώτο μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco της Σαουδικής Αραβίας.
«Παρέχει σημαντικές άμεσες θέσεις εργασίας και…ισχυρό έμμεσο οικονομικό αντίκτυπο στις τοπικές επιχειρήσεις».
Ωστόσο, κάποιες δημιουργικές βιομηχανίες συνεχίζουν να αποφεύγουν την ανάμειξη με το βασίλειο μετά τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι το 2018. Οι ανησυχίες για την αδυσώπητη ζέστη του βασιλείου και η επιφυλακτικότητα για τους κοινωνικούς περιορισμούς επίσης αποθαρρύνουν τους κινηματογραφιστές.
Παρόλα αυτά, ο διάδοχος του θρόνου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει αναγνωρίσει τις τέχνες και την ψυχαγωγία ως τομείς με υψηλές δυνατότητες ανάπτυξης.
Τα τοπία της Σαουδικής Αραβίας έχουν ήδη τραβήξει ξένους κινηματογραφιστές. Το Kandahar, μια ταινία δράσης με πρωταγωνιστή τον Τζέραρντ Μπάτλερ, γυρίστηκε εν μέρει στη χώρα το 2021-2022.
Οι αξιωματούχοι γνωρίζουν, ωστόσο, ότι οι ομορφιές δεν είναι ικανές για να φέρουν κινηματογραφιστές σε μια χώρα όπου οι καλοκαιρινές θερμοκρασίες συχνά φτάνουν τους 50°C. Τα νέα στούντιο αποτελούν μέρος μιας προσπάθειας βελτίωσης των εγκαταστάσεων επιτρέποντας την παραγωγή όλο το χρόνο.
Οικονομικά κίνητρα
Η κρατική Επιτροπή Κινηματογράφου της Σαουδικής Αραβίας δίνει εκπτώσεις έως και 40% στις δαπάνες παραγωγής, σε σύγκριση με το 30% που προσφέρουν οι περιφερειακοί ανταγωνιστές, όπως η Αίγυπτος και το Μαρόκο. Οι κινηματογραφιστές μπορούν επίσης να υποβάλουν αίτηση για μερίδιο από μια δεξαμενή 234 εκατομμυρίων δολαρίων από το Ταμείο Πολιτιστικής Ανάπτυξης της Σαουδικής Αραβίας.
Αξιωματούχοι της επιτροπής κινηματογράφου λένε ότι το πακέτο κινήτρων δίνει στη Σαουδική Αραβία ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ωστόσο, κάποιοι στο Χόλιγουντ λένε ότι η συνεχιζόμενη αποστροφή για τη δολοφονία Κασόγκι κάνει πολλούς στη βιομηχανία να διστάζουν να λάβουν επιχορηγήσεις από το βασίλειο.
Όταν οι Σαουδάραβες έκαναν την πρώτη τους ώθηση στο Χόλιγουντ το 2018, ορισμένοι dealmakers του Λος Άντζελες ήταν ενθουσιασμένοι με την εισροή κεφαλαίων, αλλά αυτό «δεν κράτησε πολύ, και από έκτοτε [από την υπόθεση Κασόγκι] ήταν λίγο πιο ad hoc», είπε ένας από αυτούς.
Ο Άρι Εμάνουελ, διευθύνων σύμβουλος του αμερικανικού κολοσσού ψυχαγωγίας Endeavor, ήταν στα πρόθυρα να πουλήσει ένα μερίδιο στην εταιρεία στο κρατικό επενδυτικό ταμείο της Σαουδικής Αραβίας για 400 εκατομμύρια δολάρια πριν υποχωρήσει το 2019 εν μέσω της κατακραυγής για τον Κασόγκι.
Επενδύσεις
Μέρος της ώθησης του 2018 ήταν επένδυση 200 εκατομμυρίων δολαρίων στην Penske Media από τον όμιλο Saudi Research and Media Group. Ο Πένσκε είναι ιδιοκτήτης της τελετής των βραβείων Χρυσές Σφαίρες και ελέγχει τα κορυφαία εμπορικά περιοδικά του Χόλιγουντ, συμπεριλαμβανομένων των Variety, Hollywood Reporter και Deadline.
η AGBO, η εταιρεία παραγωγής των αδερφών Άντονι και Τζόζεφ Ρούσο, οι οποίοι σκηνοθέτησαν το box-office blockbuster «Avengers: Endgame έλαβε 50 εκατομμύρια δολάρια από τη Σαουδική Αραβία το 2020.
Η Stampede Ventures, που ιδρύθηκε από τον βετεράνο της Warner Bros, Γκρεγκ Σίλβερμαν, υπέγραψε συμφωνία πέρυσι για τη χρήση των νέων στούντιο AlUla για 10 έργα τα επόμενα τρία χρόνια.
Οι Σαουδάραβες αξιωματούχοι στοχεύουν επίσης παραγωγές πέρα από το Χόλιγουντ. Ένα ταμείο έχει εισφέρει χρήματα σε ευρωπαϊκές παραγωγές.
Ο Ινδός αστέρας Σαχ Ρου Καν γύρισε σκηνές της νέας του ταινίας Dunki στο βασίλειο το 2022. Η κινηματογραφική επιτροπή συμμετείχε επίσης στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σαγκάης τον Ιούνιο.
Θέλουν και οι ντόπιοι μερίδιο
Όμως, η προθυμία να φλερτάρουν ξένες παραγωγές έχει δυσαρεστήσει εγχώριους κινηματογραφιστές καθώς επιδιώκουν να επεκταθεί μετά την χαλάρωση κάποιων κοινωνικών περιορισμών από το Ριάντ. Η απαγόρευση των κινηματογράφων άρθηκε το 2018 και οι περιορισμοί στην ψυχαγωγία χαλάρωσαν.
Ο ηθοποιός Χακίμ Τζομά, ο οποίος έχει δουλέψει στην Κανταχάρ και σε άλλες ξένες ταινίες στο βασίλειο, είπε ότι θα προτιμούσε «τα χρήματα να πάνε σε σαουδαραβικές ταινίες και ντόπια συνεργεία.
Η επιτροπή ταινιών είπε ότι το πακέτο κινήτρων της ήταν διαθέσιμο σε τοπικές και ξένες ταινίες.
Παρά την ώθηση του Ριάντ, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ακόμη και οι διεθνείς ταινίες μεγάλου προϋπολογισμού θα μπορούσαν να πείσουν τους παραγωγούς ότι η βιομηχανία της Σαουδικής Αραβίας έχει πολύ δρόμο να διανύσει, λένε οι αναλυτές.
Πηγή: ot.gr