Παρά το γεγονός ότι η John Lewis, η αλυσίδα λιανικής πώλησης έχει αναγνωριστεί ως ένα από τα πιο αγαπημένα πολυκαταστήματα της Βρετανίας και αποτελεί σταθερό σημείο της αγοράς για πάνω από 100 χρόνια, το περιβάλλον στο οποίο εξακολουθεί να δραστηριοποιείται πια είναι γεμάτο οικονομική αβεβαιότητα και ατελείωτες δημοσιονομικές προκλήσεις που έχουν επηρεάσει την κερδοφορία της την τελευταία τριετία.

Στο πλαίσιο αυτό, προτίθεται να προσλάβει τον βετεράνο της Tesco, Jason Tarry, ως νέο πρόεδρο, στη θέση της Sharon White, από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, αναλαμβάνοντας τον βρετανικό όμιλο λιανικής πώλησης, ο οποίος προσπαθεί με κάθε τρόπο να ενισχύσει την κερδοφορία.

Ο Tarry, ο οποίος πέρασε 33 χρόνια εργαζόμενος για το μεγαλύτερο σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου, με πιο πρόσφατη θητεία ως διευθύνων σύμβουλος στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία, θα ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο. Θα είναι ο έβδομος πρόεδρος του ομίλου που ανήκει στους εργαζόμενους.

Τον περασμένο Οκτώβριο, η επί πέντε χρόνια πρόεδρος Sharon White, ανακοίνωσε την αποχώρησή της μετά από την πιο σύντομη περίοδο στο τιμόνι στα χρονικά της αλυσίδας.

Η κίνηση αυτή για μια επιχείρηση που ανήκει στους εργαζομένους αποτελεί ένα σκληρό πλήγμα για έναν υψηλόβαθμο υπάλληλο που προέρχεται από τη δημόσια διοίκηση, μέσω ενός κορυφαίου ρόλου στην Ofcom. Εξάλλου το μοντέλο της συνιδιοκτησίας με βάση την αλληλοβοήθεια ήταν τη δεκαετία του ’80 ένα κορυφαίο ιδανικό για να συνδυάσει το εμπόριο και την αγορά από τους εργαζόμενους. «Πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι, πιο ευτυχισμένες επιχειρήσεις, ένας πιο ευτυχισμένος κόσμος», όπως λέει το σλόγκαν της John Lewis. Ωστόσο, οι απώλειες της τάξης των 234 εκατομμυρίων λιρών δεν προάγουν τη χαρά και οι αλλαγές ακολουθούν αναπόφευκτα. 

Με στόχο την αλλαγή του παιχνιδιού
Ωστόσο, ο δρόμος είναι μακρύς, καθώς οι τρέχουσες προσπάθειες ανάκαμψης αναμένεται να διαρκέσουν μέχρι τη διετία 2027 και 202828 για να αποδώσουν καρπούς. Τα ενδιάμεσα αποτελέσματα της John Lewis, που δημοσιεύθηκαν στις 14 Σεπτεμβρίου 2023, περιέγραψαν μια ζοφερή οικονομική εικόνα για τον λιανοπωλητή, καθώς τα λειτουργικά κέρδη μειώθηκαν κατά 6% σε ετήσια βάση σε 277,1 εκατ. στερλίνες για τις 26 εβδομάδες που έληξαν στις 29 Ιουλίου. Οι ζημίες της μειώθηκαν κατά 14% σε ετήσια βάση στα 57,3 εκατ. στερλίνες την περίοδο αυτή.

Σύμφωνα με τον Josh Holmes, ανώτερο σύμβουλο της Retail Economics, οι προσπάθειες της εταιρείας να ανακάμψει δεν στέφθηκαν από επιτυχία καθώς συνδυάστηκαν «λανθασμένες στρατηγικές και χαμένες ευκαιρίες της αγοράς», οι οποίες έγιναν πιο έντονες κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

«Η υπόθεση ότι τα κέρδη που θα διατηρούνταν λόγω της πανδημίας στο διαδίκτυο, δεν ευστάθησε για πολύ καιρό, καθώς οδήγησαν σε πρόωρο κλείσιμο καταστημάτων, υπονομεύοντας περαιτέρω την πρόταση της John Lewis. Επιπλέον, μια διοικητική ομάδα που δεν διέθετε εμπειρία στο βασικό λιανικό εμπόριο επεδίωξε τη διαφοροποίηση και τις εναλλακτικές πηγές εσόδων, όπως οι επιχειρήσεις ακινήτων, αποσπώντας την προσοχή από τις βασικές λιανικές δραστηριότητες». Η John Lewis επένδυσε σε τομείς όπως οι ασφάλειες, οι ενοικιαζόμενες κατοικίες και οι χώροι γραφείων κατά το 2020 και το 2021 και έσπευσε να κλείσει τα  καταστήματά της τις πρώτες ημέρες της πανδημίας.

Ο όμιλος σημείωσε επιστροφή στα κέρδη τον περασμένο μήνα μετά από τρία χρόνια ζημιών, καθώς απέρριψε τους στόχους του να αντλεί σχεδόν τα μισά από τα κέρδη του από το εξωτερικό λιανικό εμπόριο μέχρι το 2030. Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 56 εκατ. στερλίνες το έτος έως τον Ιανουάριο, έναντι ζημιών 234 εκατ. στερλινών το προηγούμενο έτος. Οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 1% σε 12,4 δισ. στερλίνες.

Η Rita Clifton, αναπληρώτρια πρόεδρος της John Lewis Partnership, μάλιστα δήλωσε ότι ο όμιλος «βρίσκεται σε καλή οικονομική κατάσταση με επιστροφή στα κέρδη και έχει ισχυρό ισολογισμό με ρεκόρ επενδύσεων που έχουν προγραμματιστεί για φέτος».

Η δύναμη στους εργαζόμενους
Η John Lewis αποτέλεσε ένα σταθερό σύμβολο του λιανικού εμπορίου του Λονδίνου για πάνω από έναν αιώνα, χωρίς όμως να μπορεί να εγγυηθεί κανείς -ούτε η ίδια η εταιρεία- την εσαεί παρουσία των φυσικών καταστημάτων.

Πάνω από 100 χρόνια πριν, ο ιδρυτής της, John Spedan Lewis, ξεκίνησε ένα πείραμα για έναν καλύτερο τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβάνοντας το προσωπικό στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης. Το πρώτο κατάστημα John Lewis άνοιξε το 1864 στην Oxford Street του Λονδίνου και σήμερα υπάρχουν 35 καταστήματα σε όλη τη Μεγάλη Βρετανία.

Το πρώτο κατάστημα franchise John Lewis στην Ιρλανδία άνοιξε σε ένα κατάστημα Arnotts στο Δουβλίνο τον Οκτώβριο του 2016. Την ίδια χρονιά, άνοιξε και το πρώτη franchise John Lewis στην Αυστραλία. 

Ο μεγάλος ανταγωνιστής
Την στιγμή που η John Lewis προσπαθεί να «πάρει ανάσες», οι μακροχρόνιες προσπάθειες εξυγίανσης του μεγάλου της ανταγωνιστή, Marks & Spencer, έχουν αρχίσει να αποδίδουν, με τα προσαρμοσμένα λειτουργικά κέρδη για το τμήμα ένδυσης και οικιακής χρήσης να αυξάνονται κατά 30% σε ετήσια βάση σε 223,4 εκατ. λίρες στις 26 εβδομάδες έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023. Επιπλέον, ο κολοσσός του λιανεμπορίου κατέκτησε την πρώτη θέση στην κατάταξη των καλύτερων εμπορικών σημάτων της YouGov για το 2024, με την John Lewis στην πέμπτη θέση.

«Η John Lewis αντιμετωπίζει τώρα τη διπλή πρόκληση να ανταγωνιστεί την αναγεννημένη Marks & Spencer και να πλοηγηθεί σε έναν ολοένα και πιο ανταγωνιστικό τομέα οικιακών ειδών και ηλεκτρικών ειδών, ενώ παράλληλα πρέπει να ανακτήσει τη φήμη της για την απαράμιλλη εξυπηρέτηση των πελατών της», πρόσθεσε ο Holmes.

Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με το Drapers, η εταιρεία προχώρησε σε μια σειρά ενεργειών για περικοπή του κόστους. Στις 27 Ιανουαρίου, ο Guardian ανέφερε ότι η John Lewis Partnership εξέταζε το ενδεχόμενο να περικόψει 11.000 θέσεις εργασίας τόσο στην John Lewis όσο και στη Waitrose. Αναμένεται ότι οι περικοπές θα αντιπροσωπεύουν το 10% του προσωπικού της εταιρικής σχέσης που αριθμεί 76.000 άτομα στα κεντρικά γραφεία και στο λιανικό εμπόριο.

Πηγή: Οικονομικός Ταχυδρόμος - Αλεξάνδρα Παπαδημητρίου