Σύμφωνα με ανακοίνωση της CI Ratings, η αναθεώρηση των προοπτικών αντανακλά την ταχύτερη από την προβλεπόμενη μείωση του χρέους της γενικής κυβέρνησης λόγω των συνεπών πρωτογενών δημοσιονομικών πλεονασμάτων, καθώς και της προληπτικής διαχείρισης του χρέους.
«Η κυβέρνηση συνεχίζει να διαχειρίζεται το προφίλ ωρίμανσης του χρέους της προκειμένου να μειώσει τους κινδύνους αναχρηματοδότησης, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί ένα αυξανόμενο ταμειακό απόθεμα για την αντιμετώπιση βραχυπρόθεσμων σοκ και εξωτερικών αντιξοοτήτων», αναφέρει ο οίκος.
Μείωση υποχρεώσεων
Η αξιολόγηση λαμβάνει υπόψη την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τραπεζικό σύστημα. Ως αποτέλεσμα, οι κρατικές ενδεχόμενες υποχρεώσεις από τον τραπεζικό τομέα έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, σημειώνει. Άλλοι δημοσιονομικοί κίνδυνοι φαίνεται να είναι διαχειρίσιμοι επί του παρόντος, παρά το δύσκολο εξωτερικό περιβάλλον και τις ακόμη πιο περιοριστικές παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές συνθήκες.
Οι αξιολογήσεις της Κύπρου εξακολουθούν να υποστηρίζονται από την αποδεδειγμένη ανθεκτικότητα της οικονομίας και το υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αναφέρει ο οίκος αξιολόγησης. Οι αξιολογήσεις λαμβάνουν επίσης υπόψη τα οφέλη από την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη ζώνη του ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της διαθεσιμότητας χρηματοδοτικής στήριξης από τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF).
Στοιχεία και ποσοστά
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η CI Ratings, ο λόγος του χρέους της γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ μειώθηκε στο 77,3% το 2023 από 85,6% το 2022, αντανακλώντας ένα υψηλότερο από το προβλεπόμενο πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού ύψους 4,2% του ΑΕΠ (3,4% το 2022) και την αποπληρωμή ομολόγων και δανείων ύψους 1,4 δισ. ευρώ (4,7% του ΑΕΠ). Η CI αναμένει ότι η δυναμική του δημόσιου χρέους θα παραμείνει ευνοϊκή τα επόμενα χρόνια, με τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ να συνεχίζει να μειώνεται, αν και σε ένα ακόμη μέτριο προς υψηλό 66,2% (165,2% των εσόδων) το 2025. Κατά την άποψη του CI, οι λήξεις χρέους - οι οποίες εκτιμώνται σε 2,4 δισ. ευρώ (7,6% του ΑΕΠ) για το 2024 και σε 1,8 δισ. ευρώ (5,2% του ΑΕΠ) για το 2025 - είναι εντός της ικανότητας αποπληρωμής της κυβέρνησης και δεν δημιουργούν επί του παρόντος προκλήσεις αναχρηματοδότησης.
Προς νέο πλεόνασμα
Προσθέτει ότι οι επιδόσεις του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης παρέμειναν πολύ ισχυρές το 2023, με τη δημοσιονομική θέση (σε ταμειακή βάση) να καταγράφει συνολικό πλεόνασμα υψηλότερο από το προβλεπόμενο, ύψους 2,9% του ΑΕΠ (έναντι 2,4% το 2022). Η CI Ratings αναμένει ότι ο προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης θα παραμείνει πλεονασματικός το 2024-25, με μέσο όρο 3,1% του ΑΕΠ.
Το κόστος του ΓεΣΥ
Όσον αφορά τους κινδύνους για τις δημοσιονομικές προοπτικές, αναφέρει ότι εξακολουθούν να υφίστανται και τα αποτελέσματα θα είναι ασθενέστερα από τα προβλεπόμενα εάν μειωθεί η δημοσιονομική πειθαρχία ή αυξηθούν οι δαπάνες για επιδοτήσεις, κοινωνική πρόνοια και μισθούς του δημόσιου τομέα. Άλλοι κίνδυνοι για τον προϋπολογισμό απορρέουν από το κόστος του Γενικού Συστήματος Υγείας και μια πιθανή μείωση των φορολογικών εσόδων εάν υλοποιηθούν οι καθοδικοί κίνδυνοι για την αύξηση του ΑΕΠ. Επί του παρόντος, ο οίκος θεωρεί ότι ο αντίκτυπος των υψηλών ασφαλίστρων κινδύνου και της αυστηρής νομισματικής πολιτικής της ευρωζώνης στα δημόσια οικονομικά είναι διαχειρίσιμος λόγω της μείωσης του χρέους της γενικής κυβέρνησης και του υψηλού ποσοστού (70%) του χρέους σταθερού επιτοκίου στο συνολικό χρέος.
Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι αναχρηματοδότησης παρέμειναν σταθεροί από την τελευταία επισκόπηση του οίκου. «Αυτό οφείλεται στη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, στην ευνοϊκή διάρθρωση της ωρίμανσης του χρέους και στην έγκαιρη πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, καθώς και στη συνετή δημιουργία ταμειακών αποθεμάτων που καλύπτουν πάνω από το 200% των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών για τους επόμενους 12 μήνες τουλάχιστον», αναφέρει.
Το πραγματικό ΑΕΠ
Παρά τις επίμονες εξωτερικές αντιξοότητες, η οικονομική ανάπτυξη παραμένει θετική, αν και μετριασμένη, σημειώνεται στην αξιολόγηση. Το πραγματικό ΑΕΠ εκτιμάται ότι βρίσκεται στο 2,5% το 2023, έναντι 5,1% το 2022, αντανακλώντας τη συγκρατημένη ανάπτυξη στους κύριους τομείς της οικονομίας, ιδίως στα ξενοδοχεία και την εστίαση, τις κατασκευές, το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, καθώς και την πληροφορική και την τεχνολογία.
