Εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι καφέ και κακάο που είναι αποθηκευμένοι στις αποθήκες της ΕΕ κινδυνεύουν να καταστραφούν ως συνέπεια του νόμου του μπλοκ για την αποψίλωση των δασών, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, σύμφωμα με δημοσίευμα των FT.

Ο νόμος αποσκοπεί στην απαγόρευση της πώλησης εντός του μπλοκ προϊόντων όπως ο καφές, το κακάο, το φοινικέλαιο και το καουτσούκ εφόσον έχουν καλλιεργηθεί σε περιοχές που έχουν αποψιλωθεί δάση.

Ωστόσο, τόσο το Intercontinental Exchange (ICE), ένας από τους βασικούς τόπους διαπραγμάτευσης προθεσμιακών συμβολαίων για τον καφέ και το κακάο, όσο και το Διεθνές Κέντρο Εμπορίου, ένας κοινός οργανισμός του ΟΗΕ και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, έχουν προειδοποιήσει ότι ο καφές και το κακάο που παράγονται και αποθηκεύονται στην ΕΕ κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου που διαρκεί έως τον Δεκέμβριο του 2024 μπορεί να θεωρηθούν μη συμμορφούμενα με τους κανόνες και να πρέπει να πωληθούν εκτός του μπλοκ ή ακόμη και να καταστραφούν.

Οι χώρες προέλευσης

Περίπου το 70% του παγκόσμιου κακάο προέρχεται από την Ακτή Ελεφαντοστού και τη Γκάνα, όπου η αποψίλωση των δασών και η παιδική εργασία είναι διαδεδομένα. Οι κορυφαίοι παραγωγοί καφέ στον κόσμο είναι η Βραζιλία, το Βιετνάμ, η Κολομβία και η Ινδονησία. 

«Αν αυτό (σ.σ. οι αποθηκευμένες ποσότητες) καταλήξει στην αγορά εντός της μεταβατικής περιόδου, αυτό είναι θα είναι καλό. Αλλά αν κρατηθεί και κυκλοφορήσει μετά το τέλος της μεταβατικής περιόδου, μπορεί να μην είναι», δήλωσε η Pamela Coke-Hamilton, εκτελεστική διευθύντρια του Διεθνούς Κέντρου Εμπορίου.

Αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγοί πιθανόν να το στείλουν αλλού «ή να το πετάξουν», είπε.

Οι συνέπειες

Η ICE προειδοποίησε ότι η σύγχυση που επικρατεί σχετικά με τα αποθηκευμένα αγαθά «θα επηρεάσει την ικανότητα του κλάδου να εμπορεύεται προϊόντα χωρίς προσκόμματα και να διαχειρίζεται τους κινδύνους υπεύθυνα και αποτελεσματικά».

Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει διαταραχές, επηρεάζοντας «ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού από τον αγρότη έως τον καταναλωτή», δήλωσε η ICE, προσθέτοντας ότι η σαφής καθοδήγηση από τις Βρυξέλλες και τις εθνικές αρχές «θα είναι ένα σημαντικό βήμα» για να αποφευχθεί αυτό. 

Σε έγγραφο που περιγράφει το θέμα, η ICE ανέφερε ότι σχεδόν 200.000 μετρικοί τόνοι κακάο και 150.000 μετρικοί τόνοι κόκκων καφέ κρατήθηκαν με εξουσιοδότηση της ICE σε λιμάνια σε όλη την Ευρώπη το καλοκαίρι.

Οι κανόνες της ΕΕ θεωρούνται κρίσιμο μέρος της εμβληματικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Green Deal και αποσκοπούν στο να αποτρέψουν το ενδεχόμενο η κατανάλωση του μπλοκ να προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά σε χώρες εκτός των συνόρων της.

Πρόβλημα στο εμπόριο

Ωστόσο, έχει αμφισβητηθεί ευρέως από τις αναπτυσσόμενες χώρες που υποστηρίζουν ότι καθιστά ακριβό και τιμωρητικό το εμπόριο με τις χώρες της ΕΕ.

Ο κανονισμός απαιτεί από τους εισαγωγείς να παρέχουν δεδομένα γεωγραφικού εντοπισμού για τα εμπορεύματά τους, ώστε να αποδεικνύουν ότι δεν προέρχονται από περιοχές που έχουν πληγεί από την αποψίλωση των δασών. Τα εμπορεύματα θα ελέγχονται ανάλογα με το πόσο κινδυνεύει από την αποψίλωση των δασών η χώρα προέλευσης.

Ο καφές και το κακάο επηρεάζονται ιδιαίτερα επειδή δεν εκτελωνίζονται αμέσως κατά την άφιξή τους στην ΕΕ και ενδέχεται να περάσουν πάνω από 18 μήνες – όσο διαρκεί η μεταβατική περίοδος που ορίζει ο νόμος για την αποψίλωση των δασών – σε αποθήκες υπό τελωνειακή δέσμευση.

Κίνδυνος

Για τη σοκολατοβιομηχανία Barry Callebaut «ο οικονομικός κίνδυνος θα ήταν πολύ σημαντικός», δήλωσε ο Nicolas Mounard, διευθυντής βιωσιμότητας και γεωργικής παραγωγής της εταιρείας. Η ΕΕ είναι η μεγαλύτερη αγορά για την Barry Callebaut, τη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής σοκολάτας στον κόσμο, η οποία επεξεργάζεται περίπου το 20% της παγκόσμιας σοδειάς κακάο κάθε χρόνο.

Ο Matthijs de Meer, υπεύθυνος για τις υποθέσεις της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση Κακάο, δήλωσε ότι η βιομηχανία κακάο εξαρτάται από τις προθεσμιακές αγορές: «Τα σοκολατένια αυγά που θα καταναλωθούν κατά τη διάρκεια του Πάσχα του 2025 είναι το αποτέλεσμα της τρέχουσας συγκομιδής».

Εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη δεν αποσαφηνίσουν σύντομα το καθεστώς για το κακάο που παράγεται κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, ενδεχομένως να «υπάρξουν τεράστιες επιπτώσεις για τους κακαοκαλλιεργητές, τους καταναλωτές της ΕΕ και τη βιομηχανία», πρόσθεσε. Η αξία «σημαντικών ποσοτήτων αποθεμάτων κακάο» θα μπορούσε να μειωθεί «σχεδόν στο μηδέν, δημιουργώντας σπατάλη τροφίμων και απειλώντας την πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ για πάνω από 3 εκατ. καλλιεργητές κακάο».

Η Επιτροπή συζητά με τα κράτη μέλη για να βρει μια λύση για τις αποθηκευμένες καλλιέργειες που εισάγονται κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, ενώ αρνήθηκε να σχολιάσει τις διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με το δημοσίευμα των FT.

Πηγή: ΟΤ.gr