Δύο κύματα μετανάστευσης πέρυσι, τα μεγαλύτερα μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, και η κινητοποίηση περίπου 300.000 ανδρών στη γραμμή μάχης προκαλούν προβήματα σε μία αγορά εργασίας η οποία ήδη είναι πιεσμένη και μαστίζεται από το μακροπρόθεσμο δημογραφικό μαράζωμα.
Υποφέρουν οι επιχειρήσεις
Από τη διαμορφωθείσα κατάσταση, οι ρωσικές επιχειρήσεις υποφέρουν καθώς οι ελλείψεις εργαζόμενων συναντώνται σε όλες τις ειδικότητες, από προγραμματιστές και μηχανικούς μέχρι συγκολλητές και χειριστές γεωτρύπανων για εξόρυξη πετρελαίου, επαγγέλματα που είναι απαραίτητα για τη στήριξη της οικονομίας και της πολεμικής σύρραξης στην Ουκρανία.
Τον περασμένο μήνα, θέλοντας να σταματήσει την αθρόα φυγή των Ρώσων από τη χώρα, ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε διαταγή σε αξιωματούχους να καταρτίσουν μέτρα που θα αποτρέψουν τις εκροές πολιτών, παρέχοντας μεταξύ άλλων κάποια οικονομικά και κοινωνικά κίνητρα. Να σημειωθεί ότι είχε προηγηθεί από πλευράς κυβέρνησης η προσφορά φορολογικών ελαφρύνσεων, φθηνότερων δανείων και προνομιακών στεγαστικών δανείων, ως δέλεαρ στους εργαζόμενους στον κλάδο της τεχνολογίας προκειμένου να παραμείνουν στη χώρα.
Το Υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας προχώρησε στην αποκάλυψη προτάσεων για τη φορολόγηση των εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που διέφυγαν όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, όμως συνέχισαν να εργάζονται εξ αποστάσεως από χώρες όπως η Τουρκία και η Αρμενία, καθώς και από την Κεντρική Ασία. Ορισμένοι Ρώσοι βουλευτές απείλησαν ότι θα κατάσχουν τις περιουσίες εκείνων που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, αν και επί του παρόντος δεν έχουν ψηφιστεί τέτοιοι νόμοι.
Ρεκόρ έλλειψης προσωπικού
Το πρώτο τρίμηνο του 2023, οι ρωσικές εταιρείες ανέφεραν τη μεγαλύτερη έλλειψη προσωπικού από τότε που ξεκίνησε η συλλογή δεδομένων το 1998, σύμφωνα με έρευνα της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας. Ο αριθμός των εργαζομένων κάτω των 35 ετών στη Ρωσία στα τέλη του περασμένου έτους μειώθηκε κατά 1,3 εκατομμύριο, στο χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, σύμφωνα με ανάλυση της εταιρείας συμβούλων FinExpertiza.
«Η απώλεια ανθρώπινου κεφαλαίου είναι καταστροφή για την οικονομία και δεν έχει να κάνει τις κυρώσεις», δήλωσε ο Βασίλι Αστρόφ, οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σπουδών της Βιέννης. «Η απώλεια μορφωμένων ανθρώπων και ειδικευμένου εργατικού δυναμικού θα επιβαρύνει τις οικονομικές δυνατότητες για τα επόμενα χρόνια».
Η έλλειψη εργαζομένων πλήττει την οικονομία. Οι επιχειρήσεις αναγκάζονται να αυξήσουν τους μισθούς, επιβαρύνοντας τα εταιρικά κέρδη και θέτοντας σε κίνδυνο τα επενδυτικά σχέδια. Οι υψηλότεροι μισθοί, με τη σειρά τους, τροφοδοτούν τον πληθωρισμό, όπως έχει προειδοποιήσει η Κεντρική Τράπεζα.
Η έλλειψη εργατικού δυναμικού ταλαιπωρεί μεγάλο μέρος της παγκόσμιας οικονομίας μετά την πανδημία, τροφοδοτώντας την ταχεία αύξηση των μισθών και του πληθωρισμού. Τα προβλήματα της Ρωσίας ξεχωρίζουν και οφείλονται στους δικούς της εγχώριους παράγοντες.