Ο στόχος ήταν διττός: αφενός η έμπρακτη αλληλεγγύη προς το λαό της Ουκρανίας, αφετέρου η προσπάθεια εξομάλυνσης των προμηθειών στις αγορές τροφίμων, κυρίως των δημητριακών.

Το σχέδιο προέβλεπε ότι τα φθηνά ουκρανικά προϊόντα θα έφταναν σε κάθε γωνιά της Ευρώπης, αλλά και του κόσμου, περιορίζοντας την επισιτιστική κρίση που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Όμως, η πραγματικότητα αποδείχθηκε διαφορετική. «Η χερσαία μεταφορά ουκρανικών σιτηρών προς χώρες της Δυτικής Ευρώπης, όπου υπήρχαν ελλείψεις, αποδείχθηκε οικονομικά ασύμφορη» κατήγγειλε η κυβέρνηση της Πολωνίας σε έγγραφο που απέστειλε στη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου της ΕΕ, τον Ιανουάριο του 2023.

Έτσι, οι αγρότες στις χώρες που συνορεύουν ή βρίσκονται κοντά με την Ουκρανία είδαν τα προϊόντα τους να παραμερίζονται προς χάρη των φθηνότερων ουκρανικών εισαγωγών.

Συγκεκριμένα, «οι εισαγωγές ουκρανικού αραβοσίτου σε γειτονικά ευρωπαϊκά κράτη αυξήθηκαν από μερικές χιλιάδες τόνους σε αρκετά εκατομμύρια τόνους σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.

Οι εισαγωγές ουκρανικού σιταριού έχουν επίσης αυξηθεί σημαντικά – ήταν αρκετές εκατοντάδες ή ακόμη και αρκετές χιλιάδες φορές υψηλότερα από το 2021 σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ» αναφέρει το έγγραφο της πολωνικής κυβέρνησης που τιτλοφορείται «Προβλήματα με την αύξηση των αγροτικών εισαγωγών από την Ουκρανία» (25 Ιανουαρίου 2023).

Οι προειδοποιήσεις δεν έρχονταν μόνο από την Πολωνία. Σε Ρουμανία και Βουλγαρία, οι παραγωγοί ηλίανθου είδαν τις τιμές και τις εξαγωγές τους να «βυθίζονται» μετά τις αθρόες εισαγωγές ηλίανθου από την Ουκρανία.
Σε Ουγγαρία και Σλοβακία «θύματα» των μαζικών εισαγωγών είναι οι παραγωγοί σιταριού.

Η πίεση στις τιμές στις χώρες αυτές προκαλεί ένα ντόμινο μειώσεων των τιμών χονδρικής σε όλη την Ευρώπη. Η τάση αυτή καταγράφεται στα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποίησε η αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τον Φεβρουάριο 2023, με τις τιμές στο σκληρό σιτάρι να καταγράφουν μείωση 6,6% σε μηνιαία βάση και τις τιμές στο μαλακό σιτάρι να υποχωρούν κατά 1,7% σε μηνιαία βάση.

Προσδοκία για στήριξη των Ευρωπαίων παραγωγών

Οι κυβερνήσεις Πολωνίας, Βουλγαρίας, Τσεχίας, Ουγγαρίας, Ρουμανίας και Σλοβακίας είχαν ζητήσει από την Ε. Επιτροπή σειρά μέτρων για τη στήριξη των αγροτών τους.

Συγκεκριμένα ζήτησαν: αποζημιώσεις για τους αγρότες που επηρεάζονται αρνητικά από την αυξημένη εισροή προϊόντων από την Ουκρανία

-μια ευέλικτη προσέγγιση της Κομισιόν για την εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής

-“στεγανοποίηση” των «λεωφόρων αλληλεγγύης» έτσι ώστε τα ουκρανικά γεωργικά προϊόντα να διέρχονται από τα κράτη μέλη της ΕΕ και να φθάνουν στις αγορές προορισµού, χωρίς να παραµένουν στην εσωτερική αγορά της ΕΕ

-δημιουργία προσωρινών αποθηκών και νέων διαδρόμων μεταφοράς.

Ωστόσο, μέτρα δεν ελήφθησαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και οι κυβερνήσεις Πολωνίας, Ουγγαρίας, Βουλγαρίας και Σλοβακίας αποφάσισαν να δράσουν μόνες τους. Ανακοίνωσαν ότι απαγορεύουν τις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών, ελαίων και άλλων αγροτικών προϊόντων, ακόμα και αν σκοπός της εισαγωγής είναι η μεταφορά σε άλλες χώρες. Η Πολωνία τελικά έκανε ένα βήμα πίσω και ανακοίνωσε ότι θα επιτρέπει τη μεταφορά ουκρανικών προϊόντων από το έδαφός της.

Η Κομισιόν απάντησε ότι μονομερή μέτρα «δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά», ωστόσο προσέθεσε ότι «ένα δεύτερο πακέτο βοήθειας προς τους Ευρωπαίους αγρότες βρίσκεται υπό συζήτηση.» «Ετοιμαζόμαστε να παρουσιάσουμε μια δεύτερη δέσμη οικονομικής υποστήριξης ύψους 100 εκατ. ευρώ  για να στηριχθούν οι αγρότες στην ανατολική Ευρώπη  στο πλαίσιο μιας κοινής ευρωπαϊκής προσέγγισης», δήλωσε η πρόεδος της Ε. Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Πηγή: newmoney.gr