Είναι γεγονός ότι πολλοί ιδιώτες και οι οικογένειές τους αποταμιεύουν μέρος των εισοδημάτων τους για το μέλλον, χωρίς όμως να γνωρίζουν πώς να χειριστούν ορθολογιστικά και να επενδύσουν τα λεφτά τους μέσω σωστού και συνετού χρηματοοικονομικού προγραμματισμού.
Ο χρηματοοικονομικός προγραμματισμός προϋποθέτει ένα σωστά δομημένο χρηματοοικονομικό πλάνο. Ένα πλάνο το οποίο πρέπει να συντάσσεται υπό την καθοδήγηση επαγγελματία συμβούλου μαζί με τους ιδιώτες και τις οικογένειές τους. Το πλάνο αυτό πρέπει να διέπεται από όλα τα σωστά βήματα για σωστό καταμερισμό επενδύσεων, σύμφωνα πάντα με τους οικονομικούς στόχους-ανάγκες σε διαφορετικούς χρονικούς ορίζοντες (πχ. βραχυπρόθεσμοι όπως χρηματοδότηση για αγορά κατοικίας, μεσοπρόθεσμοι για σπουδές παιδιών, μακροπρόθεσμοι για την συνταξιοδότηση). 

Διαφοροποίηση
Ως πρεσβευτές του CFA Ινστιτούτου στην τοπική κοινότητα, μέσω του τοπικού Συνδέσμου CFA Κύπρου, στηρίζουμε τη δημιουργία ενός τέτοιου πλάνου με απώτερο στόχο την διαφοροποίηση του κάθε ιδιώτη και οικογένειας αλλά και την ουσιαστική οικονομική του ευημερία στους διάφορους «κύκλους» και «κραδασμούς» που παρουσιάζει σήμερα η εγχώρια και διεθνής οικονομία.
Σε απλούστερη επεξηγηματική μορφή, αυτό το πλάνο αποτελεί τον έγκαιρο οικονομικό προγραμματισμό σε ατομικό αλλά και οικογενειακό επίπεδο για την επίτευξη των στόχων-αναγκών τους. Με την σωστή καθοδήγηση ο κάθε ιδιώτης και η κάθε οικογένεια πρέπει να χτίσει την λεγόμενη Επενδυτική Πολιτική του, η οποία περιλαμβάνει όλα τα χρηματοοικονομικά μέσα (τα μετρητά και ακίνητη περιουσία είναι μέρος της Πολιτικής και δεν πρέπει να θεωρούνται κάτι διαφορετικό από μία επένδυση). 

Βήμα 1: Προφίλ
Για να χτιστεί το προαναφερθέν πλάνο, πρέπει να ακολουθηθούν συγκεκριμένα βήματα με ευλάβεια και συνέπεια. Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι η αναγνώριση του ατομικού και οικογενειακού προφίλ ρίσκου. Οι οικονομικές ανάγκες είναι διαφορετικές σε κάθε περίπτωση καθώς και διαφοροποιημένες σε κάθε στάδιο της ζωής. Αξιολογώντας την ικανότητα ανάληψης ρίσκου, αποτελεί το ουσιαστικό ζωτικό βήμα για να μπορεί να χτιστεί το ανάλογο χρηματοοικονομικό πλάνο. Σε αυτή την αξιολόγηση πρέπει να προσμετρήσει η αντίληψη του ρίσκου, η παρούσα οικονομική και προσωπική κατάσταση καθώς και οι στόχοι-ανάγκες.

Βήμα 2: Ορίζοντας
Μέσω του προφίλ, πρέπει στο επόμενο στάδιο να αναγνωριστεί ο χρονικός ορίζοντας. Για παράδειγμα, ένα νέο ζευγάρι που βρίσκεται στα αρχικά στάδια εκκίνησης της καριέρας και στήσιμο οικογένειας, έχει αναμενόμενο μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα με διαφοροποιήσεις μιας και ενδεχομένως να αποκτήσουν και παιδιά άρα περισσότερες και διαφορετικές ανάγκες. Ένα άτομο που πλησιάζει στο κλείσιμο της επαγγελματικής καριέρας (συνταξιοδότηση) θα έχει διαφορετικές ανάγκες και άρα διαφορετικό χρονικό ορίζοντα. Με ένα σωστό πλάνο, αυτές οι διαφοροποιήσεις στον χρονικό ορίζοντα πρέπει να κατανέμονται σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα.

Βήμα 3: Στόχοι και ανάγκες
Μετέπειτα, για κάθε χρονικό ορίζοντα, πρέπει να ορισθούν οι στόχοι και ανάγκες. Για παράδειγμα, μία οικογένεια με παιδιά που αναμένεται να σπουδάσουν, θα πρέπει να ορίσει-κοστολογήσει τα έξοδα τα οποία θα είναι μέρος του χρηματοοικονομικού πλάνου. Ταυτόχρονα, η μεταφορά πλούτου στα παιδιά (είτε αυτό είναι με κινητές ή ακίνητες αξίες) είναι σημαντικότατη παράμετρος στόχος που πρέπει να περιληφθεί.  Ενδεχόμενος δανεισμός, υφιστάμενη ακίνητη περιουσία, ασφάλειες, συνταξιοδοτικές παροχές είναι επίσης κλασσικά παραδείγματα που πρέπει να συμπεριληφθούν.
Σε συνδυασμό των πιο πάνω, είναι επιτακτικό να μετρηθούν και οποιοιδήποτε περιορισμοί και προτιμήσεις του κάθε ιδιώτη και οικογένειας. 

Εκπαίδευση
Για την μετουσίωση των πιο πάνω σε πράξη, είναι σημαντική η συμβολή επαγγελματιών συμβούλων. Θα πρέπει πρωτίστως να χτιστεί μία σχέση εμπιστοσύνης καθώς οι σύμβουλοι καλούνται ταυτόχρονα στο να εκπαιδεύσουν τους ιδιώτες και τις οικογένειές τους στις βασικές αρχές χρηματοοικονομικής καθώς και το πώς γίνεται ένας σωστός οικονομικός προγραμματισμός. Με αυτό αλλά και με το χτίσιμο εμπιστοσύνης, αυτοί θα πρέπει να καθοδηγήσουν τους ιδιώτες και τις οικογένειές τους στο κτίσιμο αλλά και συνεχή παρακολούθηση του χρηματοοικονομικού τους πλάνου το οποίο θα πρέπει να αναθεωρείται σε τακτά χρονικά διαστήματα ή όποτε υπάρξει σημαντική αλλαγή στο προφίλ, στόχοι, ανάγκες και οικονομική κατάσταση των ιδιωτών και των οικογενειών τους. 
Συνοψίζοντας, η αναγνώριση του προφίλ του καθενός, ο ορίζοντας καθώς και οι στόχοι-ανάγκες είναι τα σημαντικά βήματα για το χτίσιμο ενός σωστού χρηματοοικονομικού πλάνου.
Ως τοπικός σύνδεσμος CFA Κύπρου, υποστηρίζουμε ανεπιφύλακτα τον έγκαιρο χρηματοοικονομικό προγραμματισμό. Στηρίζουμε την γαλούχηση όλων στο να έχουν ένα πλάνο και επενδυτικής πολιτικής για τον συνολικό τους πλούτο. Αυτό θα βοηθήσει στην δημιουργία μίας διαφοροποιημένης στρατηγικής για τα οικονομικά μας που θα στοχεύει στην εκπλήρωση των μελλοντικών στόχων-αναγκών με ταυτόχρονα μικρότερο ρίσκο απ’ ότι όλα να κρατούνται σε ένα καλάθι.

Ζήνωνας Παπαφιλίππου: Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Χρηματοοικονομικών Αναλυτών Κύπρου (CFA Cyprus) - Διευθυντής Affluent Banking, BOC Wealth Management