Το 2022 ήταν μια χρονιά με δυσκολίες και ιδιαιτερότητες. Είναι κοινή η διαπίστωση ότι η γεωπολιτική αστάθεια είχε τεράστιο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία εντείνοντας το κλίμα αβεβαιότητας που προκάλεσε τα προηγούμενα χρόνια η πανδημία του Covid-19. Ο πληθωρισμός, σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο επισιτιστικής και ενεργειακής κρίσης, συνέθεσαν το παζλ της νέας τάξης πραγμάτων.
Τα νέα δεδομένα αναπόφευκτα επηρέασαν την τουριστική βιομηχανία και την αγορά ακινήτων. Δύο τομείς που διαχρονικά ήταν ζωτικής σημασίας για την κυπριακή οικονομία και την αγορά εργασίας. Το κόστος λειτουργίας των ξενοδοχείων, το κόστος των προμηθειών και των υλικών κατασκευής, τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης, τα επιτόκια και οι καταναλωτικές συνήθειες, είναι παράγοντες που δεν έμειναν αμετάβλητοι.
Παρόλα αυτά, η ανθεκτικότητα που διαχρονικά επιδεικνύει η κυπριακή οικονομία στις εξωγενείς πιέσεις μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι για τη συνέχεια. Η ταχύτητα με την οποία ανέκαμψε μετά τους περιορισμούς που επέβαλε η πανδημία, και η μερική αναπλήρωση του κενού που άφησε η ρωσική αγορά στον τουριστικό τομέα, αποτελούν τα καλύτερα εχέγγυα. Εξάλλου, οι προβλέψεις για το 2023 είναι θετικές, κάνοντας λόγο για επιβράδυνση της ανάπτυξης και όχι για συρρίκνωση της οικονομίας.
Τα αποτελέσματα στην τουριστική βιομηχανία κατά τη φετινή χρονιά έστειλαν μηνύματα αισιοδοξίας για το μέλλον. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας για τους πρώτους εννέα μήνες του 2022, τα έσοδα από τον τουρισμό βρίσκονται στο 87% συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, ενώ οι αφίξεις τουριστών κινήθηκαν στο 78% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2019. Επιπρόσθετα, το τρένο έχει μπει πλέον στις ράγες για την προσέλκυση ποιοτικότερου τουρισμού στη χώρα μας, το νέο σχέδιο κινήτρων για αεροπορικές εταιρείες αναμένεται να βελτιώσει τη συνδεσιμότητα της Κύπρου, και η επέκταση της συλλογικής σύμβασης διατηρεί τη βαρύνουσας σημασίας εργασιακή ειρήνη.
Ο τομέας των ακινήτων, ο οποίος επίσης αντιμετώπισε σωρεία προκλήσεων το 2022, κατάφερε να καταγράψει ακόμα και ρεκόρ. Συγκεκριμένα, σε σχέση με τις πωλήσεις ακινήτων, μέχρι και το Σεπτέμβριο, το 2022 ήταν η καλύτερη χρονιά που είχαμε στην Κύπρο από το πρώτο εννιάμηνο του 2008. Οι πωλήσεις παγκύπρια αυξήθηκαν κατά 37,2% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και η χρονιά υπολογίζεται ότι θα κλείσει με συνολική αύξηση 30%. Εξάλλου, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε περιόδους κρίσεων, τα ακίνητα αποτελούν την πιο ασφαλή επένδυση με σταθερές μελλοντικές αποδόσεις. Θα πρέπει επίσης να προσθέσουμε στο κάδρο και το γεγονός ότι η ζήτηση δεν έχει επηρεαστεί θεαματικά παρά τον πληθωρισμό, ενώ το 2023, ο πληθωρισμός, αναμένεται να μειωθεί.
Στον Όμιλο MHV αναπροσαρμόσαμε εγκαίρως την στρατηγική μας, στοχεύοντας σε νέες αγορές και έχοντας ως κινητήριο μοχλό ανάπτυξης την παροχή state-of-the-art υπηρεσιών. Πιστεύουμε στη δύναμη των brands και θεωρούμε πως η προσέλκυσή τους και τα οφέλη που προκύπτουν μέσα από συμπράξεις και συνεργασίες εμπορικών επωνυμιών εγνωσμένου κύρους, είναι πολλαπλά και οριζόντια. Όχι μόνο για τον Όμιλο αλλά και για την οικονομία του τόπου ευρύτερα. Ήδη το χαρτοφυλάκιό μας περιλαμβάνει ισχυρά brands, ξενοδοχεία, εστιατόρια και καταστήματα με διεθνές εκτόπισμα. Παράλληλα, ο Όμιλος MHV αναπτύσσει και διαχειρίζεται ακίνητα υψηλής αξίας και ποιότητας που βρίσκονται σε προνομιακές τοποθεσίες στην Κύπρο και το εξωτερικό, προσφέροντας κορυφαίες επενδυτικές ευκαιρίες. Πρόκειται για εμβληματικά και υπερπολυτελή ακίνητα με ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα όπως η υψηλή ποιότητα, η πρωτοποριακή αρχιτεκτονική και η παροχή υπερσύγχρονων υπηρεσιών και ανέσεων.
Εν κατακλείδι, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η οικονομία κάνει κύκλους και πως στο τέλος οι υγιείς και βιώσιμες οικονομίες και επιχειρήσεις ανακάμπτουν. Σε τέτοιες συνθήκες συνήθως κερδίζουν όσοι τολμούν, όσοι δείχνουν αυτοπεποίθηση και διαφοροποιούνται από τον ανταγωνισμό, μα προπαντός όσοι είναι διορατικοί, ζυγίζοντας το ρίσκο σε σχέση με τα μακροπρόθεσμα οφέλη. Όπως επαναλαμβάνεται κατά κόρον, σε κάθε δύσκολη συγκυρία προκύπτουν και ευκαιρίες. Για να δημιουργηθούν και να αξιοποιηθούν αυτές οι ευκαιρίες χρειάζεται μεθοδικότητα, εξωστρεφής στρατηγική και σωστή στόχευση. Πάνω απ’ όλα χρειάζεται θετικό πνεύμα, αισιοδοξία και καλά αντανακλαστικά. Το βέβαιο είναι ότι ο τουρισμός και η αγορά ακινήτων θα παραμείνουν στυλοβάτες της κυπριακής οικονομίας και συνάμα πυλώνες ανάπτυξης και ευημερίας.
* Χάρης Μιχαήλ - CEO, MHV Mediterranean Hospitality Venture Limited
