διαίτερα ανήσυχοι δηλώνουν οι περισσότεροι επικεφαλής των οικονομικών επιτελείων των εταιρειών στην Ευρώπη, όπως αποτυπώνεται στη φετινή έκδοση της έρευνας European CFO Survey, της Deloitte. Τα δεδομένα για τη συγκεκριμένη έρευνα, που διεξάγεται δυο φορές τον χρόνο, συλλέχθηκαν μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου του 2022, αποτυπώνοντας τις εκτιμήσεις 1.319 CFOs από 18 χώρες της Ευρώπης, μέσα από ένα ευρύ φάσμα βιομηχανιών.
Η έρευνα αποκαλύπτει ότι η εισβολή στην Ουκρανία προκάλεσε ένα απότομο σοκ στο επιχειρηματικό κλίμα που προηγουμένως ανέκαμπτε από τα μέτρα κατά της πανδημίας. Οι CFOs αναφέρουν τώρα ένα επίπεδο ρεκόρ κινδύνου, που πηγάζει από τη γεωπολιτική και τον πληθωρισμό. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι έπειτα από το ξέσπασμα του πολέμου και τις οικονομικές του επιπτώσεις επικρατεί ένα ισχυρό κλίμα απαισιοδοξίας και αβεβαιότητας για τη συντριπτική πλειοψηφία των CFOs, με τους σχεδόν μισούς από τους ερωτηθέντες να μην αναμένουν άμεση βελτίωση της γενικής οικονομικής εικόνας. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η πτώση αισιοδοξίας παρατηρείται πολύ πιο έντονα σε ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με την έρευνα, η Ισπανία κατέγραψε το μεγαλύτερο ποσοστό απαισιοδοξίας (66%) ενώ και στην Ελλάδα το 53% των CFOs δήλωσε απαισιόδοξο σχετικά με τις οικονομικές προοπτικές των εταιρειών τους.
Παράλληλα τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι οι πλέον απαισιόδοξοι είναι οι CFOs που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, κυρίως λόγω του ότι ο κλάδος τους βρίσκεται αντιμέτωπος με σοβαρές ελλείψεις πρώτων υλών, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Στην αντίπερα όχθη, η πλειοψηφία των CFOs του τουριστικού κλάδου και συγκεκριμένα το 55% αυτών αισθάνεται αισιοδοξία για το μέλλον του τουρισμού.
Παρά την επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών συγκριτικά με παλαιότερες έρευνες, οι CFOs παραμένουν αισιόδοξοι αναφορικά με τα ποσοστά των εσόδων, τις κεφαλαιουχικές δαπάνες καθώς και τον αριθμό προσλήψεων. Ωστόσο λόγω του ασταθούς οικονομικού κλίματος που επικρατεί, η πλειονότητα των CFOs προβλέπει μία έντονη επιδείνωση των λειτουργικών περιθωρίων.
Σημειώνεται ότι οι CFOs οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε εταιρείες καταναλωτικών αγαθών καθώς και στην αυτοκινητοβιομηχανία, παρουσιάζονται ως οι πλέον απαισιόδοξοι, καθώς καλούνται να επιβιώσουν σε ένα κλίμα ισχυρής αβεβαιότητας όπου οι διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού σε συνδυασμό με τα διαρκώς αυξανόμενα κόστη καθώς και τις ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό, μαστίζουν τους κλάδους απασχόλησής τους.
Ωστόσο, η έρευνα κατέδειξε ότι ένας μεγάλος αριθμός των CFOs, από όλο το φάσμα των βιομηχανιών (εξαιρουμένης της αυτοκινητοβιομηχανίας), εμφανίζεται αρκετά αισιόδοξος (49% στην Ελλάδα) όσον αφορά την αύξηση των προσλήψεων μέσα στους επόμενους 12 μήνες.
Η κατάσταση στην Ουκρανία μεταξύ άλλων έχει προκαλέσει μία πρωτοφανή για τα σύγχρονα δεδομένα πληθωριστική κρίση. Οι CFOs προβλέπουν ότι η διαρκής αύξηση του πληθωρισμού αποτελεί πραγματική απειλή για το μέλλον των επιχειρήσεων, καθώς σύμφωνα με την έρευνα, βλέπουν το ποσοστό πληθωρισμού να αυξάνεται από το 2,7%, το φθινόπωρο του 2021 σε 5,9% την άνοιξη του 2022.
Τα επίπεδα της οικονομικής και επιχειρηματικής αβεβαιότητας είναι πιο υψηλά από ποτέ, με το 77% των CFOs να αισθάνονται ότι το ασταθές και αβέβαιο κλίμα που επικρατεί έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις επιχειρήσεις τους.
Σε αντίθεση, στον τουριστικό και ταξιδιωτικό κλάδο επικρατεί κλίμα συγκροτημένης αισιοδοξίας καθώς οι CFOs τουριστικών και ταξιδιωτικών εταιρειών πιστεύουν ότι η αβεβαιότητα μειώθηκε την άνοιξη του 2022 σε 66% έναντι του 77%, όπου βρισκόταν το φθινόπωρο του 2021. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι συνολικά το 80% των Ευρωπαίων CFOs βλέπουν με δυσπιστία τη λήψη νέων ρίσκων μέσω επενδύσεων για τις επιχειρήσεις τους, ενώ οι 15 από τις 18 χώρες οι οποίες συμμετείχαν στην έρευνα θεωρούν ότι οι γεωπολιτικές εξελίξεις αποτελούν στην παρούσα στιγμή καθοριστικό παράγοντα για το μέλλον των επιχειρήσεων.
Οι Ευρωπαίοι CFOs αναφέρουν σοβαρά προβλήματα και κλυδωνισμούς στην αλυσίδα εφοδιασμού, καθώς οι τιμές των πρώτων υλών καθώς και τα κόστη μεταφοράς σημειώνουν ραγδαίες αυξήσεις, ενώ οι απρόβλεπτες διακυμάνσεις της προσφοράς και της ζήτησης που παρατηρήθηκαν μετά το ξέσπασμα της πανδημίας καθώς και κατά τη διάρκεια των απρόσμενων γεωπολιτικών εξελίξεων δεν βοήθησαν στην εξομάλυνση της κατάστασης.
Το πρόβλημα είναι πλέον αισθητό, καθώς 2 στους 3 Ευρωπαίους CFOs, δηλαδή το 66%, αισθάνονται ότι οι εταιρείες στις οποίες εργάζονται έχουν επηρεαστεί σε μεγάλη κλίμακα. Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν ότι από τις διαταραχές που έχουν προκληθεί στην αλυσίδα εφοδιασμού, ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας έχει επηρεαστεί στο μεγαλύτερο βαθμό (98%), ακολουθούμενος από τη βιομηχανία προϊόντων και υπηρεσιών (80%) και τέλος από τον κλάδο των λιανικών πωλήσεων, ο οποίος έχει επηρεαστεί σε ποσοστό 78%.
Οι περισσότεροι CFOs, από όλο το φάσμα της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αισθάνονται ότι θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα μέχρι το τέλος του 2023.