Η σύσταση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) προς τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση είναι να μετακυλίσουν το αυξανόμενο κόστος στους καταναλωτές ώστε να τους ενθαρρύνουν στην «εξοικονόμηση ενέργειας» αλλά και στη στροφή στην πράσινη ενέργεια, προστατεύοντας παράλληλα τα φτωχότερα νοικοκυριά.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι οποίες προσπάθησαν να προστατεύσουν τα νοικοκυριά από το αυξανόμενο κόστος με έλεγχο τιμών, φορολογικές περικοπές και επιδοτήσεις «θα πρέπει να επιτρέψουν την πλήρη αύξηση του κόστους των καυσίμων να περάσει στους τελικούς χρήστες για να τους ενθαρρύνουν την εξοικονόμηση ενέργειας και την κατάργηση των ορυκτών καυσίμων», αναφέρει η υποδιευθύντρια του ευρωπαϊκού τμήματος του Ταμείου.
Όπως μεταδίδουν οι Financial Times επικαλούμενοι την ανάρτηση της Όγια Κελασούν στο blog του Ταμείου οι κυβερνήσεις θα πρέπει «κατά προτεραιότητα» να λάβουν μέτρα ανακούφισης για να στηρίξουν τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα -τα οποία δεν θα μπορούν να αντιμετωπίσουν τις αυξημένες τιμές της ενέργειας.
Οι τιμές ενέργειας αυξάνονται με ρυθμό σχεδόν 40% στην ευρωζώνη και 57% στο Ηνωμένο Βασίλειο, αντανακλώντας την άνοδο των τιμών χονδρικής του φυσικού αερίου και του πετρελαίου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η αύξηση αυτή μεταφράζεται σε δραστική μείωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών.
Οι επιπτώσεις όπως αναφέρουν οι FT είναι μεγαλύτερες για τα φτωχότερα νοικοκυριά, τα οποία ξοδεύουν μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους για τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου.
Με αυτά τα δεδομένα το ΔΝΤ προτρέπει τις κυβερνήσεις να στραφούν από τη στήριξη με γενικευμένα μέτρα στην πολιτική μέτρων στοχευμένης ανακούφισης.
Στα υφιστάμενα μέτρα που έχουν ληφθεί περιλαμβάνεται η επιβολή πλαφόν στις τιμές ενέργειας στη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, η μείωση στους φόρων ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία και την Ολλανδία, οι επιδοτήσεις ενέργειας στην Ιταλία και την Ελλάδα και τα ενεργειακά δικαιώματα στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ωστόσο, «με δεδομένο ότι τα ορυκτά καύσιμα ενδέχεται να παραμείνουν σε υψηλές τιμές για κάποιο χρονικό διάστημα, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αφήσουν τις τιμές λιανικής να αυξηθούν για να προωθήσουν την εξοικονόμηση ενέργειας προστατεύοντας παράλληλα τα φτωχότερα νοικοκυριά», αναφέρει στην ανάρτησή της η Κελασούν.
Τα υφιστάμενα γενικευμένα μέτρα στήριξης όχι μόνο καθυστερούν την απαραίτητη προσαρμογή στο ενεργειακό σοκ, αλλά διατηρούν επίσης την παγκόσμια ζήτηση και τις τιμές ενέργειας υψηλότερα από ό,τι θα ήταν εάν δεν είχαν ληφθεί, προειδοποιεί το ΔΝΤ.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ταμείου σε πολλές χώρες, το κόστος για τα μέτρα στήριξης έναντι των αυξανόμενων τιμών ενέργειας θα ξεπεράσει το 1,5% του ΑΕΠ, ενώ αντίθετα εάν επιλέγονταν τα μέτρα στήριξης μόνο για το 20% των φτωχότερων νοικοκυριών το κόστος θα διαμορφώνοντας στο 0,4% του ΑΕΠ.