Οι εταιρείες της ΕΕ, που έχουν δεχθεί μεγάλο πλήγμα από τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία,ενδέχεται να δουν αύξηση κατά 25% της κρατικής βοήθειας στα 500.000 ευρώ, προκειμένου να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο και την επακόλουθη ενεργειακή κρίση. Αυτό αναφέρεται σε έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο αποκαλύπτει το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters.
Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει από τις χώρες της ΕΕ ανατροφοδότηση σχετικά με την πρότασή της πριν λάβει την τελική απόφαση, αλλά δεν παρείχε συγκεκριμένα στοιχεία. Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Μάρτιο χαλάρωσε τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων για να επιτρέψει στα κράτη της ΕΕ να δώσουν έως και 400.000 ευρώ σε κρατική στήριξη και αποζημίωση έως και 30% του ενεργειακού κόστους.
Όπως προκύπτει από το σχετικό έγγραφο στις προθέσεις της Επιτροπής είναι να αυξηθεί το εν λόγω ποσό στα 500.000 ευρώ, σε κρατικές ενισχύσεις όπως είναι οι άμεσες επιχορηγήσεις, φορολογικές πλεονεκτήματα, άλλες μορφές όπως επιστρεπτέες προκαταβολές, εγγυήσεις, δάνεια και ίδια κεφάλαια.
Μπορεί να επιτραπεί στις εταιρείες του αγροτικού τομέα να λάβουν έως και 62.000 ευρώ σε κρατική στήριξη και σε εταιρείες της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας έως και 75.000 ευρώ έναντι του τρέχοντος ανώτατου ορίου των 35.000 ευρώ.
Η Επιτροπή θα διευκολύνει επίσης τις κυβερνήσεις να επενδύσουν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου, βιοαερίου και βιομεθανίου, και ανανεώσιμων πηγών θερμότητας ως μέρος του στόχου της να απομακρυνθεί από το ρωσικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και να διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειας. Θα δοθούν επίσης κίνητρα στις χώρες της ΕΕ να δημιουργήσουν νέα προγράμματα βάσει διαγωνισμών ή να υποστηρίξουν άμεσα έργα χωρίς διαγωνισμούς για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και τη βοήθεια της βιομηχανίας απαλλαγής από τον άνθρακα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε σήμερα στα κράτη μέλη για διαβούλευση σχέδιο πρότασης για την προσαρμογή του προσωρινού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις , που εγκρίθηκε αρχικά στις 23 Μαρτίου 2022 για τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
« Η αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας συνεχίζεται. Το ίδιο ισχύει και για τους Ουκρανούς αλλά και για την οικονομία της ΕΕ μας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προτείνουμε την προσαρμογή του Προσωρινού Πλαισίου για την Κρίση έτσι ώστε να αντικατοπτρίζει και να υποστηρίζει τους σημαντικούς και επείγοντες στόχους του Σχεδίου REPowerEU για την επιτάχυνση της διαφοροποίησης των ενεργειακών προμηθειών ώστε να ανεξαρτητοποιηθεί ακόμη πιο γρήγορα από τα ορυκτά καύσιμα» σχολίασε η εκτελεστική αντιπρόεδρος Margrethe Vestager , αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, και πρόσθεσε: «Καθώς η κρίση επιμένει, προτείνουμε επίσης να αυξηθεί το μέγιστο επίπεδο βοήθειας που μπορεί να χορηγηθεί βάσει του πλαισίου. Θα αποφασίσουμε για τη μελλοντική πορεία λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις όλων των κρατών μελών και την ανάγκη διατήρησης του αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά».
Λόγω της παρατεταμένης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και των άμεσων και έμμεσων επιπτώσεών της στην οικονομία και στην ενεργειακή κατάσταση, η Επιτροπή αξιολογεί την ανάγκη προσαρμογής του προσωρινού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις για την κρίση. Η πρόταση που στάλθηκε σήμερα στα κράτη μέλη λαμβάνει επίσης υπόψη τον στόχο της ΕΕ να ανεξαρτητοποιηθεί από τα ορυκτά καύσιμα.
Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή διαβουλεύεται με τα κράτη μέλη σχετικά με πιθανές τροποποιήσεις που αφορούν: Την προσαρμογή των ανώτατων ορίων ενίσχυσης που προβλέπονται στις διατάξεις για περιορισμένα ποσά ενίσχυσης, οι οποίες επιτρέπουν στα κράτη μέλη να παρέχουν άμεσες επιχορηγήσεις ή άλλες μορφές ενίσχυσης σε εταιρείες σε οποιονδήποτε τομέα που πλήττεται από την κρίση, συμπεριλαμβανομένης της γεωργίας και της αλιείας·
Την ανάγκη για πρόσθετα μέτρα που θα διευκολύνουν τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου, βιοαερίου και βιομεθανίου, αποθήκευσης και ανανεώσιμης θερμότητας, μεταξύ άλλων μέσω αντλιών θερμότητας, σύμφωνα με το σχέδιο REPowerEU .
Αυτή η τροπολογία θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να δημιουργήσουν συστήματα με απλουστευμένες διαδικασίες υποβολής προσφορών που μπορούν να εφαρμοστούν γρήγορα, ενώ θα περιλαμβάνουν επαρκείς διασφαλίσεις για την προστασία των ίσων όρων ανταγωνισμού. Ειδικότερα, τα κράτη μέλη θα μπορούν να επινοήσουν προγράμματα για μια συγκεκριμένη τεχνολογία, τα οποία θα απαιτούν υποστήριξη ενόψει του συγκεκριμένου εθνικού ενεργειακού μείγματος.
Την ανάγκη για πρόσθετα μέτρα για την περαιτέρω επιτάχυνση της διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού, μειώνοντας την εξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, υποστηρίζοντας μέτρα ενεργειακής απόδοσης και μέτρα για την απαλλαγή από τον άνθρακα των βιομηχανικών διεργασιών. Αυτή η τροπολογία θα επιτρέψει στα κράτη μέλη είτε (i) να θεσπίσουν νέα συστήματα βάσει διαγωνισμών είτε (ii) να υποστηρίζουν άμεσα έργα, χωρίς διαγωνισμούς, με ορισμένα όρια στο μερίδιο της δημόσιας στήριξης ανά επένδυση. Θα προβλεφθούν συγκεκριμένα μπόνους συμπλήρωσης για μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς και για λύσεις ιδιαίτερα ενεργειακά αποδοτικές.
Και στα δύο νέα τμήματα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα έργα υλοποιούνται εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματική επιτάχυνση της επίτευξης των στόχων REPowerEU.
Το Προσωρινό Πλαίσιο για την Κρίση, όπως ισχύει σήμερα, προβλέπει τους ακόλουθους τύπους ενισχύσεων που μπορούν να χορηγηθούν από τα κράτη μέλη:
Περιορισμένα ποσά ενίσχυσης , σε οποιαδήποτε μορφή, έως 35.000 € για εταιρείες που έχουν πληγεί από την κρίση που δραστηριοποιούνται στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας και έως και 400.000 € ανά εταιρεία που πλήττεται από την κρίση που δραστηριοποιείται σε όλους τους άλλους τομείς·
Υποστήριξη ρευστότητας με τη μορφή κρατικών εγγυήσεων και επιδοτούμενων δανείων
Ενισχύσεις για την αντιστάθμιση των υψηλών τιμών της ενέργειας . Η ενίσχυση, η οποία μπορεί να χορηγηθεί με οποιαδήποτε μορφή, θα αποζημιώσει εν μέρει τις εταιρείες, ιδίως τους χρήστες εντατικής ενέργειας, για πρόσθετες δαπάνες λόγω των έκτακτων αυξήσεων των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας.
Η συνολική ενίσχυση ανά δικαιούχο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 30% των επιλέξιμων δαπανών, με ανώτατο όριο τα 2 εκατομμύρια ευρώ σε οποιαδήποτε δεδομένη χρονική στιγμή. Όταν η εταιρεία υφίσταται λειτουργικές ζημίες, μπορεί να χρειαστεί περαιτέρω ενίσχυση για να εξασφαλιστεί η συνέχιση μιας οικονομικής δραστηριότητας. Ως εκ τούτου, για τους ενεργοβόρους χρήστες, οι εντάσεις ενίσχυσης είναι υψηλότερες και τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν ενισχύσεις που υπερβαίνουν αυτά τα ανώτατα όρια, έως και 25 εκατ. ευρώ, και για εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε τομείς και υποτομείς που επηρεάζονται ιδιαίτερα έως και 50 εκατ. ευρώ.
Οι οντότητες που ελέγχονται από τη Ρωσία θα εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής αυτών των μέτρων.