Σημαντικά βήματα προόδου σημείωσε το οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων στην Κύπρο μέσα σε μια δεκαετία, ωστόσο, υπολείπονται να γίνουν πολλά ακόμα, ώστε να αξιοποιηθούν οι τεράστιες προοπτικές που προσφέρει ο τομέας στο άμεσο μέλλον. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα σχετικής μελέτης η οποία εκπονήθηκε από το Center for Entrepreneurship του Πανεπιστημίου Κύπρου, με τη στήριξη της PwC Κύπρου. Τα ευρήματα της μελέτης παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση που διοργανώθηκε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στις 16 Ιουνίου 2022. Η μελέτη, υπό τον τίτλο «Mapping Cyprus Entrepreneurial Ecosystem 2022», επιχειρεί να χαρτογραφήσει το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων στην Κύπρο, καθώς επίσης και να καταγράψει αδυναμίες και εισηγήσεις με στόχο να δοθεί περαιτέρω ώθηση μέσα στα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, αυτήν τη στιγμή δραστηριοποιούνται στην Κύπρο γύρω στις 55 νεοφυείς επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 31 στη Λευκωσία, οι 13 στη Λεμεσό και οι 3 στη Λάρνακα. Μόλις το 4% κατατάσσεται στην κατηγορία των pre startup επιχειρήσεων. Το χαμηλό αυτό ποσοστό αποδίδεται κυρίως στους περιορισμούς που επιβάλλει η νομοθεσία στα κρατικά πανεπιστήμια, σε ό,τι αφορά στη δημιουργία εταιρειών που να βασίζονται σε επιχειρηματικές ιδέες που αποτελούν απόρροια ερευνών από τα ίδια τα ακαδημαϊκά ιδρύματα. Το 91% των νεοφυών επιχειρήσεων έχουν την έδρα τους στην Κύπρο, ενώ έχουν μέσο όρο λειτουργίας τα 3,5 χρόνια. Όπως προκύπτει από τα ευρήματα της μελέτης, μόλις το 17% των νεοφυών επιχειρήσεων στην Κύπρο έχουν ιδρυθεί ή συνιδρυθεί από γυναίκες, γεγονός που καταδεικνύει πως υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος για την αναβάθμιση του ρόλου της γυναίκας και σε αυτόν τον τομέα της κυπριακής οικονομικής δραστηριότητας. Το 64% των νεοφυών επιχειρήσεων στην Κύπρο αποτελούνται από μικρές ομάδες 2-5 ατόμων, το 25% εργοδοτεί 5-10 άτομα, ενώ το 9% εργοδοτεί 10-50 άτομα. Μόλις το 2% των επιχειρήσεων αυτών εργοδοτεί προσωπικό πέραν των 100 ατόμων. Η μελέτη καταγράφει επίσης τις αντιλήψεις των ανθρώπων που είναι ενεργοί στο οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων στην Κύπρο, με το 60% να θεωρεί ότι υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες και καλή υποδομή στην Κύπρο για να λειτουργεί μια νεοφυής επιχείρηση, ενώ ποσοστό 40% θεωρεί ότι υπάρχει ακόμα πολύς χώρος για βελτίωση των υφιστάμενων συνθηκών στον τομέα αυτό. Ως θετικά στοιχεία καταγράφονται, μεταξύ άλλων, το επίπεδο των ICT στην Κύπρο, οι ευνοϊκές συνθήκες για λειτουργία μιας επιχείρησης, το ρυθμιστικό πλαίσιο, όπως και η πρόσβαση σε υποδομές έρευνας και στα ακαδημαϊκά ιδρύματα. Ως σημαντικότερα μειονεκτήματα σημειώνονται μεταξύ άλλων, η δυσκολία πρόσβασης-εξασφάλισης χρηματοδότησης και επενδυτών, η ελλιπής πρόσβαση και η απουσία στήριξης έτσι ώστε να βρεθεί το απαραίτητα προσοντούχο προσωπικό, καθώς επίσης και η έλλειψη ποιοτικής εκπαίδευσης και υποστήριξης στα αρχικά στάδια έναρξης λειτουργίας της νεοφυούς επιχείρησης. Η πλέον δύσκολη και προβληματική περίοδος για μια νεοφυή επιχείρηση, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, είναι τα αρχικά στάδια διαμόρφωσης της επιχείρησης, καθώς και στο μετέπειτα στάδιο της ανάπτυξης, όπου παρατηρούνται σημάδια περιορισμένων υποδομών αλλά και πρόσβασης σε χρηματοδότηση και επενδύσεις. Σε δηλώσεις του ο Διευθύνων Σύμβουλος της PwC Κύπρου, κ. Φίλιππος Σώσειλος, χαρακτήρισε αξιοσημείωτη την πρόοδο που έχει σημειώσει το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων στην Κύπρο τα τελευταία δέκα χρόνια, ενώ διαβεβαίωσε πως «η PwC θα συνεχίσει να συμβάλλει και να στηρίζει έμπρακτα τις προσπάθειες για τη διαμόρφωση κουλτούρας και νοοτροπίας που να βασίζεται στην καινοτομία, στην τεχνολογία και στην αποτελεσματική παροχή λύσεων με ταχύτητα». Όπως επεσήμανε ο κ.Σώσειλος, «η επένδυση στους τομείς αυτούς αποτελεί τον πιο ασφαλή δρόμο προς την ανάπτυξη».