Στην αποστολή συμμετέχει ο Κύπριος ερευνητής Γεώργιος Νικολάου
Η διαστημική αποστολή με την ονομασία Solar Orbiter παρατηρεί την επιφάνεια του Ήλιου με τόσο μεγάλη ευκρίνεια όσο ποτέ άλλοτε στο παρελθόν, αποκαλύπτοντας σημαντικά μυστικά για την συμπεριφορά αυτού του απαραίτητου για την ύπαρξή μας ουράνιου σώματος.
Στην πρωτοποριακή αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) συμβάλλει και ο Κύπριος ερευνητής Γεώργιος Νικολάου, Λέκτορας και Ερευνητής Φυσικής Διαστήματος στο Mullard Space Science Laboratory του University College London, ο οποίος εκτιμά ότι στο εγγύς μέλλον θα έχουμε τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις στο χώρο της Ηλιακής Φυσικής.
Σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Νικολάου ανέφερε πως η αποστολή της ESA που πραγματοποιείται με ισχυρή συμμετοχή και από την NASA, μελετά τον Ήλιο και τους διάφορους πολύπλοκους μηχανισμούς του. Το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε από την Αμερική τον Φεβρουάριο του 2020 και φέρει δέκα όργανα παρατήρησης που έχουν κατασκευαστεί σε διάφορα ερευνητικά ινστιτούτα σε πολλές χώρες του κόσμου. Το πανεπιστήμιο και το ερευνητικό κέντρο στο οποίο εργάζεται ο κ. Νικολάου ηγείται του επιστημονικού οργάνου μέτρησης των ηλιακών ηλεκτρονίων.
«Οι μετρήσεις του οργάνου αυτού μας βοηθούν να καταλάβουμε τους μηχανισμούς επιτάχυνσης και θέρμανσης του Ηλιακού υλικού στο διάστημα», εξήγησε.
Για πρώτη φορά κάμερες παρατηρούν την επιφάνεια του Ήλιου με ευκρίνεια
Όπως εξήγησε το διαστημόπολοιο φέρει κάμερες που παρατηρούν την επιφάνεια του Ήλιου με ευκρίνεια κάτι που δεν έχει επιτευχθεί ποτέ πριν σε Ηλιακές παρατηρήσεις. Ταυτόχρονα, κάποια άλλα όργανα μετρούν τα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία στο διάστημα, καθώς κάποια άλλα μετρούν τα ηλιακά σωματίδια που ρέουν στο διάστημα με πολύ μεγάλες ταχύτητες.
«Το διαστημόπλοιο έχει την δυνατότητα να προσεγγίσει πάρα πολύ τον Ήλιο, φτάνοντας στο εν τρίτο της απόστασης μεταξύ της Γης και του Ήλιου. Αυτό μας δίνει την δυνατότητα να δούμε απίστευτες λεπτομέρεις στην επιφάνεια του αλλά και να γίνουμε μάρτυρες των πολύπλοκων μηχανισμών που δημιουργούν τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία και την ροή του Ηλιακού υλικού στο διάστημα, αυτό που ονομάζουμε στην επιστήμη "Ηλιακό Άνεμο"» είπε ο κ. Νικολάου.
Η σημασία των παρατηρήσεων
Ο Κύπριος επιστήμονας ανέφερε πως ο συνδιασμός των παρατηρήσεων αυτών θα λύσει τα χέρια των επιστημόνων που προσπαθούν να κατανοήσουν πολύπλοκους μηχανισμούς που κυβερνουν τον Ήλιο και τον διαστημικό χώρο όπου βρίσκεται η Γη και όλοι οι πλανήτες του Ηλιακού μας συστήματος.
«Είναι η πρώτη αποστολή που καλύπτει παρατηρήσεις του Ήλιου σε διάφορα στρώματα της ατμόσφαιρας του και παρατηρήσεις των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων και όλων των σωματιδίων που ρέουν από αυτόν. Αυτό μας δίνει το πλεονέκτημα να μπορούμε να συσχετίσουμε την δραστηριότητα που παρατηρούμε επάνω στον Ήλιο, με την επίδραση που έχει στα διάφορα σωματίδια που ρέουν στο διάστημα. Επιπλέον, σε συνδυασμό με παρατηρήσεις άλλων διαστημικών αποστολών, θα μπορέσουμε να καταλάβουμε πολύ καλύτερα την εξέλιξη του Ηλιακού Ανέμου καθώς ρέει στον διαστημικό χώρο», συνέχισε ο κ. Νικολάου.
Αυτή τη περίοδο, είπε, οι επιστημονικές ομάδες της αποστολής αξιοποιούν και αναλύουν τα δεδομένα που θα μας επιτρέψουν να απαντήσουμε σημαντικότατες ερωτήσεις που αφορούν τους μηχανισμούς που θερμαίνουν το εξωτερικό στρώμα της Ηλιακής ατμόσφαιρας, το πως επιταχύνονται τα Ηλιακά σωματίδια, και πως γενικά λειτουργεί η Ηλιακή δραστηριότητα.
Ήδη, συμπλήρωσε, έχουν δημοσιευτεί από την ESA φανταστικές εικόνες που δείχνουν έντονη ενεργεια του Ήλιου σε μικρές κλίμακες που δεν μπορούσαμε να διακρίνουμε προηγουμένως.
Επίσης, σημείωσε ότι πριν λίγους μήνες, δημοσιεύτηκε μια σειρά επιστημονικών άρθρων που περιλαμβάνει τις πρώτες παρατηρήσεις και ανακαλύψεις της αποστολής. «Η έρευνα συνεχίζεται ακατάπαυστα. Προβλέπω ότι στο εγγύς μέλλον θα έχουμε τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις στο χώρο της Ηλιακής Φυσικής», τόνισε ο κ. Νικολάου.
Ερωτηθείς πιο συγκεκριμένα για την δική του εμπλοκή, είπε ότι εργάζεται στην ομάδα που είναι υπεύθυνη για το όργανο που μετράει τα ηλεκτρόνια του Ηλιακού Ανέμου. «Έχω αναπτύξει μοντέλα του συγκεκριμένου οργάνου που μας είναι απαραίτητα για την ανάλυση των παρτηρήσεων. Η ανάλυση μου, μας επιτρέπει να μετατρέψουμε τις παρατηρήσεις σε επιστημονικά μεγέθη, όπως για παράδειγμα η ταχύτητα και η θερμοκρασία των ηλεκτρονίων, τα οποία χρειαζόμαστε για τη μελέτη των φυσικών μηχανισμών στο διάστημα», σημείωσε.
Επιπρόσθετα, έχει ήδη δημοσιεύσει μια σειρά εργασιών σε επιστημονικά περιοδικά που εξηγούν τη διαδικασία αυτής της ανάλυσης, ενώ σε μια από αυτές τις δημοσιεύσεις παρουσιάζει και την πρώτη εφαρμογή της ανάλυσης του στα πρώτα πραγματικά δεδομένα της αποστολής.
Αυτή την περίοδο, όπως ανέφερε ο κ. Νικολάου, συντονίζει την προσπάθεια ανάλυσης όλων των δεδομένων του οργάνου αυτού, που γίνεται σε συνεργασία με άλλα ερευνητικά ινστιτούτα σε διάφορες χώρες. «Η ανάλυση μας συγκεντρώνεται στην παραγωγή μιας ολοκληρωμένης λίστας δεδομένων που θα διατεθεί σε ολόκληρη την επιστημονική κοινότητα. Αυτή η προσπάθεια απαιτεί καλή γνώση της λειτουργίας του οργάνου, η οποία είναι κάπως πολύπλοκη, αλλά η ομάδα μας είναι σε θέση να υπερβεί την κάθε δυσκολία βάσει της εμπειρίας μας στο συγκεκριμένο τομέα», ανέφερε.
Ήδη, πρόσθεσε, «προμηθεύουμε επεξεργασμένα δεδομένα σε διάφορες επιστημονικές ομάδες σε κάθε γωνιά της Γης, που δημοσιεύουν τις ανακαλύψεις τους σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά».
«Είμαι πολύ ενθουσιασμένος που είμαι ένας από τους πρώτους ανθρώπους που βλέπουν τον Ήλιο μέσα από τα μάτια της Solar Orbiter και που συμβάλω στην κατανόηση του Ήλιου με τις μελέτες μου. Τα επόμενα χρόνια θα επικεντρωθώ στην επιστημονική μελέτη του Ήλιου με τα δεδομένα μας, σε άμεση πάντα συνεργασία με συναδέλφους ερευνητές, αλλά και μαθητές από όλο τον κόσμο», κατέληξε.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ