Τα πρώτα βήματα και η εξέλιξη της Γενετικής στην Κύπρο, καθώς και τα επιτεύγματα του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (ΙΝΓΚ) παρουσιάστηκαν σήμερα, σε διάσκεψη Τύπου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα DNA.
Κατά τη διάσκεψη, η οποία έγινε στην παρουσία του Υπουργού Υγείας, Μιχάλη Χατζηπαντέλα, έγιναν σημαντικές αναφορές από τον Ιδρυτή και πρώτο Ιατρικό Διευθυντή του ΙΝΓΚ, Καθηγητή Λεύκο Μίτλεττον, ο οποίος προέβη σε μια ανασκόπηση της πορείας του Ινστιτούτου και μίλησε για την εξέλιξη της γενετικής στην πορεία του χρόνου.
Μεταξύ άλλων, ο Καθηγητής Μίτλεττον αναφέρθηκε στην πρόσφατη αποκωδικοποίηση του πλήρους ανθρώπινου γονιδιώματος, σημειώνοντας πως υπάρχει πια στη διάθεση της επιστήμης η πρώτη ολοκληρωμένη εικόνα του υποβάθρου του DNA, ενώ αναφέρθηκε και στις ραγδαίες ανακαλύψεις που έφερε στη γενετική η πληροφορική και ακόμη περισσότερο η βιοπληροφορική και η βιοτεχνολογία, σε συνδυασμό με την τεχνητή νοημοσύνη.
Ωστόσο, μίλησε και για τα ηθικά και άλλα διλήμματα, που έχει ενώπιον της η επιστήμη και γενικότερα η ανθρωπότητα και συγκεκριμένα, τόνισε την ανάγκη να διασφαλιστεί η καταστροφή των δειγμάτων γενετικού υλικού εκατομμυρίων ανθρώπων, που τέθηκαν στη διάθεση εργαστηρίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας για τον κορωνοϊό, γιατί όπως εξήγησε μέσα από το υλικό αυτό μπορεί κάποιος να αντλήσει πολύτιμες πληροφορίες.
«Όπως εξελίσσεται η γενετική, μια σταγόνα αίμα θα αρκεί για να γνωρίζουμε τους κινδύνους, που έχει ένας άνθρωπος, για να ασθενήσει. Αντιλαμβάνεστε, για παράδειγμα πόσο χρήσιμες μπορεί να είναι στο μέλλον αυτές οι πληροφορίες, για μια ασφαλιστική εταιρεία, για παράδειγμα», είπε.
Αναφέρθηκε, επίσης, σε μελλοντικούς κινδύνους που ελλοχεύουν για την ανθρωπότητα από ακροδεξιούς και όσους άλλους θέλουν τη δημιουργία «παιδιών κατά παραγγελία» χωρίς ελαττώματα, ενώ τέλος υπέδειξε την απειλή ενός βιολογικού πολέμου, φέρνοντας ως παράδειγμα την πανδημία και πόσο εύκολα μπορεί να εξαπλωθεί ένας ιός.
Επιπλέον, ο Δρ Μίτλεττον προέβη σε μια ανασκόπηση της πορείας του Ινστιτούτου Νευρολογίας & Γενετικής, λέγοντας ότι όλα ξεκίνησαν από το όραμα που είχε για τη δημιουργία ενός πρότυπου Κέντρου Γενετικής στη Μεσόγειο.
Είπε πως με την οικονομική αρωγή της αμερικανικής κυβέρνησης και την κυβερνητική στήριξη από την Κύπρο, ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Νευρολογίας & Γενετικής Κύπρου, χωρίς καμιά επιβάρυνση των Κύπριων φορολογούμενων, είτε για την αγορά της γης, είτε την ανέγερση του κτηρίου και τη λειτουργία του Ιδρύματος.
Μιλώντας για την εξέλιξη της γενετικής στην πορεία του χρόνου, είπε ότι μετά και την πρόσφατη αποκωδικοποίηση του πλήρους ανθρώπινου γονιδιώματος, έχουμε την πρώτη ολοκληρωμένη εικόνα του υποβάθρου του DNA μας, αυτό που λέγεται «το βιβλίο της ζωής».
Σημείωσε πως ενώ αρχικά η έρευνα αφορούσε τις μη κληρονομικές παθήσεις, πλέον με την πρόοδο που σημειώθηκε, οι επιστήμονες έχουν επεκτείνει την έρευνα στο πεδίο της θεραπείας, για περισσότερες από τρεις χιλιάδες κληρονομικές παθήσεις.
Ακολούθως, ο Καθηγητής Μίτλεττον μνημόνευσε τους Κύπριους πρωτοπόρους επιστήμονες, Ντίνο Μυριανθόπουλο και Πάνο Ιωάννου, καθώς και τους Αμερικανούς, Alan Rosers, Μichael Conily kai Bat Rolan.
Αναφερόμενος στην εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας, ο Λεύκος Μίτλεττον εξέφρασε την υπερηφάνεια του, για το γεγονός ότι η Κύπρος απέκτησε σύγχρονο Σύστημα Υγείας και πλέον οι πολίτες έχουν καθολική και ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας.
Όπως είπε «ασφαλώς στην αρχή παρατηρούνται λάθη, που οφείλονται στη νοοτροπία του κόσμου, αλλά και στις αδυναμίες των μηχανισμών ελέγχου».
Από την πλευρά του, ο Γενικός Εκτελεστικός Διευθυντής και Ιατρικός Διευθυντής του ΙΝΓΚ, Καθ. Λεωνίδας Φυλακτού, αναφέρθηκε στη δομή του DNA, λέγοντας ότι «περιεγράφηκε για πρώτη φορά ως ένας διπλός έλικας το 1953 από τους James Watson και Francis Crick», για να σημειώσει ότι «50 χρόνια μετά έγινε η αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος – διάβασαν δηλαδή γράμμα προς γράμμα το βιβλίο της ζωής, μια ανακάλυψη που διήρκησε 13 χρόνια και στην οποία συμμετείχε και το ΙΝΓΚ».
Ανέφερε πως «είναι γεγονός ότι η γενετική στην Κύπρο ξεκίνησε να αναπτύσσεται με την ίδρυση του ΙΝΓΚ», συμπληρώνοντας πως «από τότε μέχρι σήμερα μετρούμε πολλές ανακαλύψεις, οι οποίες μας βοήθησαν στην καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενειών, κυρίως, για αυτές τις οποίες αντιμετωπίζουμε στην Κύπρο».
Επιπροσθέτως, ο Δρ Φυλακτού είπε ότι από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, το ΙΝΓΚ προσφέρει εξιδεικευμένες υπηρεσίες, τις οποίες συνεχώς αναβαθμίζει, ανταποκρινόμενο πάντα στις συνθήκες και τις ανάγκες των ασθενών και της Κύπρου.
Επιγραμματικά, αναφέρθηκε στις υπηρεσίες που προσφέρει και αφορούν στις νευρογενετικές και νευρομυϊκές παθήσεις, γενετικές ασθένειες και σύνδρομα, εξετάσεις θαλασσαιμίας, εξετάσεις για σπάνια και συχνά νοσήματα, ιογενείς και βακτηριακές λοιμώξεις, διάφορους τύπους κληρονομικού καρκίνου, καρδιοπάθειες, μεταβολικά νοσήματα και κυτταρογενετικά σύνδρομα.
Παράλληλα, σημείωσε πως το Εργαστήριο Δικανικής Γενετικής προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Αστυνομία Κύπρου, συμβάλλοντας στην μελέτη σημαντικών τεκμηρίων στο επίπεδο του DNA, που βοηθούν στη διαλεύκανση σοβαρών αδικημάτων.
Τέλος, είπε ότι ως κέντρο αναφοράς έχουν αναλάβει πολλά εθνικά προγράμματα πρόληψης, όπως ο προγεννητικός έλεγχος για τη θαλασσαιμία και το σύνδρομο Down, το πρόγραμμα γενετικής για τον καρκίνο του μαστού, της αταξίας του Φρίντραϊχ, των λοιμώξεων και επιδημιών.
Κατά τον χαιρετισμό του, ο Υπουργός Υγείας εξήρε το έργο του Δρ Λεύκου Μίτλεττον, λέγοντας ότι από τις μηδαμινές υπηρεσίες που προσφέρονταν στην Κύπρο, στους τομείς της Νευρολογίας και Γενετικής, μέχρι την δεκαετία του 1990, πέτυχε την λειτουργία ενός πρότυπου σύγχρονου ερευνητικού και θεραπευτικού Κέντρου, διεθνούς εμβέλειας.
Αναφερόμενος στο Ινστιτούτο Νευρολογίας & Γενετικής Κύπρου, είπε πως ιδρύθηκε το 1990, ως ένας ιδιωτικός, δικοινοτικός, μη κερδοσκοπικός οργανισμός και έχει ήδη εδραιωθεί η πολυσήμαντη συμβολή του, τόσο στη διεξαγωγή πρωτοποριακής έρευνας, όσο και στην προσφορά υψηλού επιπέδου κλινικών και εργαστηριακών υπηρεσιών, αλλά ακόμα και στην προσφορά μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, όλα στους τομείς της νευρολογίας, γενετικής και βιοϊατρικών επιστημών.
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηπαντέλα ήταν το πρώτο κέντρο στην Κύπρο, το 1990, το οποίο δραστηριοποιήθηκε στον τομέα της γενετικής τόσο σε διαγνωστικό, όσο και σε ερευνητικό επίπεδο, θεωρούμενο ως Κέντρο Αριστείας και Κέντρο Αναφοράς για την επίσημη αναγνώριση του οποίου έχουμε ήδη τροχοδρομήσει τις σχετικές διαδικασίες.
Σημείωσε πως το ΙΝΓΚ ήταν από τα πρώτα κέντρα το οποίο εντάχθηκε και προσφέρει τις υπηρεσίες του μέσω του ΓεΣΥ και στις περιπτώσεις υπηρεσιών, για τις οποίες υπήρξαν δυσκολίες, το Υπουργείο Υγείας μαζί με τον ΟΑΥ έχει προχωρήσει σε σχετικές διευθετήσεις έτσι ώστε οι υπηρεσίες του ΙΝΓΚ να μπορούν να προσφέρονται στους δικαιούχους του ΓεΣΥ, αφού πρωταρχικός στόχος όλων είναι η εξυπηρέτηση των αναγκών των ασθενών.
Ο αρμόδιος Υπουργός έκανε λόγο για «μακρόχρονη και αγαστή» συνεργασία μεταξύ του ΙΝΓΚ και του κράτους, η οποία όπως συμπλήρωσε «στηρίζεται σε αμοιβαίο σεβασμό και αλληλοστήριξη, ενώ αναδείχθηκε και σφυρηλατήθηκε, αντιμετωπίζοντας την κρισιμότητα των στιγμών της πανδημίας».
Είπε ακόμα ότι το Τμήμα Μοριακής Ιολογίας του ΙΝΓΚ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή στην αντιμετώπιση της πανδημίας, αφού ήταν το πρώτο εργαστήριο που πρόσφερε τη μοριακή διάγνωση για τον κορωνοϊό, πριν ακόμα φτάσει στην Κύπρο ο ιός και από τότε το εργαστήριο είναι στην υπηρεσία της Κυπριακής Κυβέρνησης ανταποκρινόμενο στις ανάγκες που προκύπτουν.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ
