Δεν είναι λίγοι εκείνοι (φυσικά πρόσωπα αλλά και φορείς), που βλέπουν με μεγάλο σκεπτικισμό τα «καμπανάκια», σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων, που ηχούν όλο και συχνότερα, αφότου οι σειρήνες του πολέμου ήχησαν στην Ουκρανία. Κάποιοι μιλούν για ρεαλιστικούς κινδύνους να λείψουν βασικά αγαθά διατροφής για μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού. Κάποιοι – ειδικά στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ- λένε ότι η εφοδιαστική αλυσίδα δεν θα διαταραχθεί και πως θα υπάρχει επάρκεια τροφίμων, χωρίς αμφιβολία. Εν μέσω αυτού του debate, έρχεται η έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (κοινώς γνωστή ως FAO) να αναδείξει νέες πηγές τροφίμων και πρώτων υλών, αλλά και να εισάγει την τεχνολογία (νανοτεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη, blockchain), ως σημαντικούς παράγοντες, που θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους σοβαρά οι policymakers ανά τον κόσμο, καθώς πιθανόν να διαμορφώσουν το διαιτολόγιο του μέλλοντος. Τα drivers και οι προκλήσεις Η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης όλο και μεγαλύτερου μέρους του παγκόσμιου πληθυσμού, η κλιματική αλλαγή, η αύξηση του πληθυσμού της Γης, η αλλαγή των επιλογών των καταναλωτών και τα μεγάλα trends διατροφής (plant-based, flexitarians κ.ό.κ.) είναι οι παράγοντες που θα διαμορφώσουν το τοπίο του food safety στο άμεσο μέλλον. Επίσης, οι δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία, όπως π.χ. η παραγωγή «τεχνητού» κρέατος από ζωικά κύτταρα, τα 3D printed τρόφιμα, η τεχνητή νοημοσύνη κ.ά., θα παίξουν καθοριστικό ρόλο. Στις προκλήσεις καταγράφεται, βέβαια, η διττή – και αλληλένδετη- κρίση με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή ακρίβεια, με βασικά είδη αγροδιατροφής να βρίσκονται σε έλλειψη ή να μπαίνει πλαφόν σε πολλές αγορές – και της Ελλάδας – ως προς την πώλησή τους. Επιπλέον, πιο μακροπρόθεσμα, η έλλειψη κανονιστικού πλαισίου γύρω από την παραγωγή κάποιων κατηγοριών τροφίμων, όπως τα τρόφιμα με πρωτεϊνες φυτικής βάσης (plant-based) ή από ζωικά κύτταρα, είναι μια πρόκληση που τονίζεται έντονα στην έκθεση “Thinking about the future of food safety - A foresight report”. Αναγκαία η πλήρης διαφάνεια ως προς τις συνθήκες παραγωγής Βασικό αίτημα του FAO στην παραγωγή των νέων ειδών τροφίμων είναι η πλήρης διαφάνεια ως προς τις συνθήκες παραγωγής τους. Έχουν εντοπιστεί νέοι βιολογικοί και χημικοί μολυσματικοί παράγοντες, που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή και τις συνεπαγόμενες αλλαγές στις κλιματικές συνθήκες και τη θερμοκρασία. Αυτό μπορεί να επηρεάσει μεγάλες κατηγορίες πρώτων υλών, επισημαίνει ο FAO. Τα πιθανά προβλήματα με έντομα και φύκια Υπάρχουν περίπου 1.900 είδη βρώσιμων εντόμων (επίσημα χαρακτηρισμένα από τον FAO) και αποτελούν παραδοσιακό είδος διατροφής για περίπου 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, χαμηλούς υδατάνθρακες και λίπη. Όμως, ο FAO εφιστά την προσοχή, καθώς μπορεί να περιέχουν ισχυρά αλλεργιογόνα συστατικά, ενώ εύκολα αλλοιώνονται σε υψηλές θερμοκρασίες. Τα φύκη έχουν υψηλή διατροφική αξία και η παραγωγή και επεξεργασία τους ελάχιστο αποτύπωμα στο περιβάλλον. Όμως, μπορεί να περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις σε βαρέα μέταλλα, αλλά και υδράργυρο, επομένως χρήζει ιδιαίτερης προσοχής η προέλευσή τους. Τα αυστηρά πρότυπα παραγωγής, η διαφάνεια ως προς την προέλευση και επεξεργασία, η σωστή συσκευασία αποτελούν, σύμφωνα με την έκθεση, δικλείδες διασφάλισης για τους καταναλωτές τους. ΠΗΓΗ: FOODReporter Ελλάδος