Οι προοπτικές και οι προκλήσεις για το 2022
Το παγκόσμιο εμπόριο αγαθών παρέμεινε ισχυρό το 2021, σύμφωνα με όσα αναφέρει η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), στο τελευταίο report «Global Trade Update».
Μάλιστα, η αξία του διεθνούς εμπορίου άγγιξε τα επίπεδα ρεκόρ των $28,5 τρις, καταγράφοντας αύξηση 25% συγκριτικά με το 2020.
Στην έκθεση σημειώνεται ότι, ενώ η μεγαλύτερη αύξηση έλαβε χώρα το α’ εξάμηνο του περασμένου έτους, σημαντική άνοδος καταγράφηκε και το β’ εξάμηνο. «Η θετική τάση για το διεθνές εμπόριο το 2021, ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα των αυξήσεων στις τιμές των εμπορευμάτων, της υποχώρησης των πανδημικών περιορισμών και της ισχυρής ανάκαμψης της ζήτησης, λόγω των πακέτων τόνωσης της οικονομίας», ανέφερε η UNCTAD.
Το δ’ τρίμηνο, τόσο οι εισαγωγές όσο και οι εξαγωγές των κυριότερων οικονομιών του κόσμου, αυξήθηκαν σε επίπεδα προ πανδημίας. Η αύξηση ήταν υψηλότερη για τις χώρες των οποίων το εμπόριο βασίζεται στις εξαγωγές εμπορευμάτων, καθώς οι τιμές τους πήραν την ανιούσα το 2021. Με εξαίρεση τον εξοπλισμό για τον κλάδο των μεταφορών, όλοι οι οικονομικοί κλάδοι είδαν την αξία του εμπορίου τους αυξημένη το δ’ τρίμηνο του 2021, σύμφωνα με την έκθεση της UNCTAD.
Οι πολύ υψηλές τιμές καυσίμων αποτελούν την κύρια συνιστώσα για την αύξηση της αξίας του εμπορίου στον ενεργειακό κλάδο, τονίζεται χαρακτηριστικά, ενώ η ανάπτυξη του εμπορίου για τα μέταλλα και τα χημικά κινήθηκε πάνω από τον μέσο όρο.
Οι τιμές των καυσίμων και οι γεωπολιτικοί παράγοντες
Εκτός από τις «μεγάλες και απρόβλεπτες διακυμάνσεις της ζήτησης» που χαρακτήρισαν το 2021, οι υψηλές τιμές των καυσίμων προκάλεσαν, επίσης, σπειροειδή αύξηση του κόστους αποστολής και συνέβαλαν σε ελλείψεις προσφοράς. Αυτό, προκάλεσε έντονα προβλήματα σε μεγάλες αλυσίδες εφοδιασμού, που θα μπορούσαν να συνεχιστούν το επόμενο έτος και θα μπορούσαν ακόμη και να «αναδιαμορφώσουν τις εμπορικές ροές σε όλο τον κόσμο», προειδοποιεί η UNCTAD. Οι γεωπολιτικοί παράγοντες μπορεί, επίσης, να διαδραματίσουν ρόλο σε αυτή την αλλαγή, καθώς αυξάνεται το περιφερειακό εμπόριο εντός της Αφρικής και εντός της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού, «εκτρέποντας το εμπόριο μακριά από άλλες διαδρομές».
Ομοίως, οι προσπάθειες για μια πιο κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομία μπορεί, επίσης, να επηρεάσουν το διεθνές εμπόριο, αποτρέποντας τα προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα.
Οι εκτιμήσεις για το 2022
Η ανάγκη προστασίας των στρατηγικών συμφερόντων και των αδυναμιών των χωρών σε συγκεκριμένους τομείς θα μπορούσε να επηρεάσει το εμπόριο το 2022, σημείωσε η UNCTAD, εν μέσω της έλλειψης μικροεπεξεργαστών (ημιαγωγών), που «έχει ήδη διαταράξει πολλές βιομηχανίες, ιδίως τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας».
Για το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους, η UNCTAD έχει προβλέψει βραδύτερη ανάπτυξη για το εμπόριο αγαθών, αλλά «πιο θετική τάση για τις υπηρεσίες», αν και από χαμηλότερο σημείο εκκίνησης.